برنامه ریزی تخصیص منابع آب تحت سناریو های مدیریتی در حوضه گرگان رود

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 25، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-25-3_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 216
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا دهقان

۱- دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل

معصومه دلبری

۲- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب وخاک، دانشگاه زابل

ام البنی محمدرضاپور

۳- استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب وخاک، دانشگاه زابل

چکیده

با توجه به رشد سریع جمعیت و محدود بودن منابع آب، مدیریت جامع منابع آب از اهمیت فراوانی برخوردار است. برای مدیریت و برنامه ریزی بهینه منابع آب در سطح یک حوضه مدل­های مختلفی وجود دارد. در سال­های اخیر مدل WEAP به دلیل جامعیت در لحاظ کردن توام فرآیند­های فیزیکی– هیدرولوژیکی و سیستم مدیریت یکپارچه و اولویت­بندی تخصیص منابع آب، مورد توجه بسیاری از محققان قرارگرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق بهره­گیری از مدل WEAP برای تعیین مقدار آب تخصیص یافته برای بخش صنعت از سد­های گلستان و وشمگیر در حوضه گرگان­رود (استان گلستان) بود. در این راستا ابتدا حوضه آبریز گرگان­رود از نظر آورد ماهانه شبیه سازی شد و مدل برای شرایط پایه و سناریوهای مختلف اجرا گردید. برای این منظور از روش سال آبی مدل WEAP استفاده شد. در این مدل، حجم رسوب­گذاری در مخازن سدها به صورت اضافه نمودن حجم مرده در پایان هر ماه به صورت تجمعی، در نظر گرفته شده است. پس از بررسی­های انجام شده و مدل نمودن حوضه گرگان­رود، درصد حجم آب قابل تخصیص برای نیازهای کشاورزی، صنعت، آبزی پروری و زیست­محیطی با توجه به اهداف موردنظر طرح به دست آمد. نتایج نشان داد در برنامه­ریزی جدید تخصیص منابع آب حوضه گرگان­رود می توان با پذیرفتن ۵ % کاهش اعتماد­پذیری سیستم، نیاز صنعت حاشیه سد وشمگیر را به میزان ۵/۹ میلیون متر مکعب تامین کرد. در نظر نگرفتن رسوب­گذاری مخزن در مدل­سازی، میزان اعتماد­پذیری سیستم را به میزان قابل توجهی کاهش داد. لحاظ نمودن کاهش رسوب­گذاری در مخزن، (هر پنج سال به میزان ۱ میلیون متر مکعب) ازیک طرف و افزایش راندمان آبیاری از طرف دیگر می­تواند اعتماد­پذیری سیستم را در برنامه­ریزی حفظ کند.

کلیدواژه ها

اعتمادپذیری, برنامه ریزی منابع آب, تخصیص آب, حوضه گرگان رود, مدل WEAP, مصرف صنعت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.