اکبر قویدل - ۱- استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه محقق اردبیلی
سمیه ناجی راد - ۲-استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
حسینعلی علیخانی - ۳- استاد گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران

رشد روزافزون جمعیت و به­دنبال آن توسعه صنایع و پالایشگاه­ها، سبب ورود حجم عظیمی از ترکیبات آلاینده هیدروکربنی به محیط زیست شده است.  زیست پالایی یا حذف بیولوژیک هیدروکربن های نفتی در خاک یا آب، کارآمدتر از سایر فناوری های فیزیکی و شیمیایی پالایش می­باشد. در این میان، باکتری­های بومی خاک­های آلوده نفتی به­دلیل سازگاری و تماس طولانی مدت با آلاینده­های هیدروکربنی حائز اهمیت می­باشند. هدف از این تحقیق، جدا­سازی و مقایسه کار­آیی باکتری های برتر تجزیه کننده نفت از خاک های آلوده جنوب پالایشگاه تهران می باشد. بدین منظور، شش نمونه خاک آلوده نمونه­­­برداری و طی سه مرحله آزمایشگاهی، سویه­های برتر باکتری های تجزیه کننده نفت جداسازی گردیدند. در مرحله اول جداسازی و خالص­سازی باکتری های بومی نفت­خوار در محیط کشت اختصاصی عصاره خاک-آگار، در مرحله دوم مطالعه کارایی جدایه ها در محیط­کشت پایه معدنی مایع همراه با ۷% حجمی نفت گاز به­عنوان منبع هیدروکربنی و در مرحله سوم مقایسه میزان تنفس سویه­های باکتریایی در محیط حاوی ۳% وزنی نفت گاز انجام شد. در پایان این سه مرحله آزمایشگاهی، از بین تمام جدایه­های تجزیه­کننده مواد نفتی، دو جدایه باکتریاییBJ.۱  وBM.۱ با میزان تنفس به­ترتیب؛ ۱/۲ و ۸/۱ میلی گرم CO۲ در هر گرم شن-پرلیت در ماه، به­عنوان برترین و توانمندترین باکتری­های تجزیه کننده نفت گاز انتخاب شدند.

باکتری های تجزیه کننده نفت, تجزیه زیستی, زیست پالایی, نفت گاز, هیدروکربن های نفتی