پهنه بندی شرق حوضه دریاچه ارومیه از نظر دیم با معرفی شاخص های ارزیابی دیم

برای کاهش نابودی منابع آبی و در عین حال رفع نیازهای غذایی آینده مردم، جایگزینی کشت دیم به­جای اراضی آبی اجتناب­ناپذیر خواهد بود. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی، تعیین شاخص­هایی جهت شناسایی مناطق حاصل­خیز برای کشت گندم دیم، ضروری به­نظر می­رسد. بدین­منظور برای ارزیابی عملکرد دیم منطقه شرق دریاچه ارومیه با استفاده از مقدار عمق آبیاری، دور آبیاری، نسبت بارش به فواصل زمانی و مقدار بارش، شاخص­های نسبت فاصله و نسبت فاصله جزیی جهت شناسایی مناطق مستعد عملکرد دیم معرفی شد. خوشه­بندی شاخص­های تعیین شده و عملکرد دیم با روش K-means صورت گرفت که پهنه­بندی منطقه شرق دریاچه ارومیه با خوشه­های به­دست آمده برای شاخص­ها در محیط GIS انجام گردید. نتایج پهنه­بندی نشان داد که از بین دو شاخص معرفی شده، شاخص نسبت فاصله­جزیی با واقعیت منطقه یعنی عملکرد دیم منطقه هم­خوانی بیشتری دارد. بنابراین این شاخص برای ارزیابی مناطق دیم، انتخاب شد. برای شناسایی مناطق حاصل­خیز دیم منطقه از خطوط هم­عملکرد و هم­شاخص (شاخص نسبت فاصله جزیی) استفاده گردید. نتایج نشان داد در نواحی شمال غربی و مرکزی منطقه مورد مطالعه، میزان عملکرد و میزان شاخص نسبت فاصله جزیی افزایش می­یابد که بیان­گر پتانسیل دیم در این نواحی می­باشد. بنابراین مناطق مستعد دیم منطقه مورد مطالعه، با این شاخص معرفی شده نواحی مرکزی و شمال غربی است.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: پهنه بندی ، خوشه بندی ، دیم ، شرق دریاچه ارومیه ، عملکرد