تعیین پتانسیل آلودگی آبخوان تحت فشار دشت تبریز
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 27، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_WASO-27-4_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 155
نویسندگان
دانشیارهیدروژئولوژی دانشگاه تبریز
چکیده
تعیین نواحی مستعد آلودگی در آبخوانهای محبوس کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بهطوریکه این پژوهش اولین مورد از این مطالعات در ایران بوده و بر روی آبخوان تحتفشار دشت تبریز انجام شده است. این آبخوان در معرض آلودگی بوسیله آلاینده های مختلفی میباشد که ممکن است از مناطق مسکونی، صنعتی و یا کشاورزی آزاد شوند. ابتدا با استفاده از اطلاعات لاگهای اکتشافی و خصوصیات هیدروشیمیایی آبخوان، دو سفره آزاد و تحتفشار از هم تفکیک گردید. بهمنظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان تحتفشار پنج پارامتر هیدروژئولوژیک موثر بر آلودگی آبهای زیرزمینی (سطح پیزومتریک، محیط آبخوان، فاصله مرز سفره تحتفشار از سفره آزاد، هدایت هیدرولیکی، اندیس پتانسیل آلودگی کل سفره آزاد) معرفی و استفاده گردید. از تلفیق خطی نقشههای رستری مربوط به پارامترهای فوق با استفاده از تکنیکهای همپوشانی ، میزان اندیس نهایی برای کل منطقه بین ۲۰۲ و۴۷ برآورد گردید. نتایج مدل نشان داد که بخش شمال شرقی و شرق آبخوان آسیبپذیری زیاد را شامل میشود و بهجز بخشهای کمی در غرب منطقه و قسمتهای جنوب منطقه مورد مطالعه که در محدوده با خطر آلودگی کم و کم تا متوسط قرار میگیرد، سایر قسمتها دارای آسیبپذیری متوسط تا زیاد است. در نهایت مدل بهکمک نقشه پراکندگی مقادیر نیترات صحتسنجی گردید و با بررسی ارتباط مکانی بین کاربری اراضی و نقشه آسیب پذیری مشخص شد بیشتر نواحی تحت خطر ناشی از منابع آلودگی انسانی میباشند. در نهایت پیشنهاد میشود نظارت بیشتری بر آلایندگی واحدهای صنعتی در مناطقی با آسیبپذیری بالا اعمال شود و از استقرار واحدهای صنعتی جدید اجتناب گردد.کلیدواژه ها
آبخوان تحت فشار, آسیب پذیری, پتانسیل آلودگی, دشت تبریز, سطح پیزومتریکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.