تاثیر فسفر و آلودگی سرب و روی بر سینتیک استخراج فسفر، سرب و روی قابل جذب از یک خاک آهکی در شرایط غرقاب

برای بررسی تاثیر فسفر (P) و آلودگی سرب (Pb) و روی (Zn) بر سینتیک استخراج P، Pb و Zn قابل­جذب از یک خاک آهکی در شرایط غرقاب،آزمایشی به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و با چهار عامل مدت غرقاب در شش سطح (۱/۰، ۲، ۶، ۱۲، ۳۶ و ۷۲ روز)، Zn در دو سطح (۰ و ۲۵۰ میلی­گرم بر کیلوگرم خاک از منبع ZnSO۴.۷H۲O)، P در دو سطح (۰ و ۵۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Ca(H۲PO۴)۲.H۲O) و Pb در دو سطح (۰ و ۸۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Pb(NO۳)۲)و با دو تکرار اجرا شد. در پایان هر یک از زمان­های غرقاب، P، Zn وPb  قابل­استخراج خاک با عصاره­گیر سلطانپور و شواب اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که مصرف P، Zn و Pb، به­ترتیب سبب افزایش P، Zn و Pb قابل­استخراج خاک گردید. در شرایط بدون کود فسفر، با افزایش مدت غرقاب شدن خاک، P قابل استخراج به­طور معناداری افزایش یافت در حالی که در شرایط با کود فسفر (۵۰۰ میلی­گرم P بر کیلوگرم خاک) با افزایش مدت غرقاب شدن خاک، P قابل­استخراج به­طور میانگین ۲۳ درصد کاهش یافت. در هر دو شرایط با و بدون Zn و Pb، با افزایش مدت غرقاب شدن خاک و مصرف کود P، Zn و Pb قابل­استخراج به­طور معناداری کاهش یافت. نتایج نشان داد که در خاک های آلوده به Pb یا Zn، مصرف کود P و غرقاب کردن خاک می تواند تحرک و زیست فراهمی این دو فلز سنگین را کاهش داده و موجب کاهش ورود آن­ها به آب ها و گیاهان گردد.

کلیدواژه ها:

آلودگی ، سرب ، روی ، زیست فراهمی ، غرقاب ، فسفر