بررسی وضعیت سرب در شیر مادران ایرانی: یک مرور سیستماتیک

زمینه و هدف: اگرچه شیر مادر یک غذای کامل برای رشد و نمو نوزاد تازه متولد شده می باشد، اما می تواند به عنوان یک مسیر مهم جهت مواجهه نوزاد با فلز سمی سرب نیز باشد. لذا هدف از مطالعه مروری حاضر،بررسی وضعیت آلودگی سرب در شیر مادران ایرانی و هم چنین شناسایی عوامل موثر بر آن بود. مواد و روش ها: در بررسی سیستماتیک حاضر، پایگاه داده های شامل Scopus،PubMed , Science Direct، Google Scholar، Scientific Information Database (SID)، IranMedex و Magiran به صورت کامل برای یافتن مقالات مربوطه تا پایان سال ۱۳۹۹ مورد بررسی قرار گرفت. پس از تکمیل جستجو، ارزیابی مقالات با توجه به چک لیست صورت گرفت. یافته ها: در مجموع ۱۰ مطالعه با توجه به معیارهای ورود و خروج وارد مطالعه شدند. بیش ترین میانگین غلظت سرب شیر مربوط به مادران مقیم استان همدان و تهران بود، در حالی که کم ترین میزان غلظت سرب مربوط به استان سنندج بود. از مجموع عوامل مورد بررسی شده در این مطالعات، فاکتورهایی چون سن مادر، فرزند اول بودن، شاغل بودن و استفاده از رژ لب نشان دادند که می توانند تاثیر معنی داری بر روی غلظت سرب در شیر مادر بگذارند. نتیجه گیری: به نظر می رسد افزایش مراقبت های بهداشتی جهت کاهش مواجهه مادران باردار و شیرده با سرب به طور جدی باید توسط سیاست گذاران سلامت پیگیری شود. هم چنین نیاز به انجام مطالعات گسترده تر جهت روشن تر شدن وضعیت مواجهه با سرب از طریق شیر مادر برای نوزادان دیگر مناطق کشور یک امر لازم و ضروری به نظر می رسد. واژهای کلیدی: سرب، فلزات سمی، شیر مادر، ایران

کلیدواژه ها:

Lead ، Toxic metals ، Breast milk ، Iran ، سرب ، فلزات سمی ، شیر مادر ، ایران