سهراب هاشمی نژاد - دانش آموخته دکتری آیندهپژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، پژوهشگر اندیشکده مهرستان (نویسنده مسئول)
محمدرحیم عیوضی - دانش آموخته دکتری علوم سیاسی گرایش جامعه شناسی، دانشگاه شاهد

خانواده یکی از کلیدی ترین نهادهای اجتماعی است که تقریبا در تمامی ابعاد و مولفه هایش از ماهیت شکل گیری و مفهوم گرفته تا ساختار، نقش و کارکردهای درونی و بیرونی در طول تاریخ و در جوامع مختلف دستخوش تحولات متعددی قرار گرفته است. هرچند روندهای همسویی در خصوص تغییرات خانواده در سراسر جهان مشاهده می شود، اما نوع، سرعت و میزان غالب تغییر و تحولات مولفه های مربوط به خانواده در جوامع مختلف یکسان نبوده و به بسیاری از عوامل تاریخی، اقتصادی، فناوری، اجتماعی و فرهنگی بستگی داشته است. شناسایی تحولات این حوزه، روندهای موجود و پیشران های تاثیرگذار بر تحولات آتی این نهاد نه تنها برای سیاست گذاران بلکه برای بسیاری از نهادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار ارزشمند است. در این مقاله، با مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه عمیق، تغییرات خانواده ایرانی از حیث ماهیت، ساختار، کارکرد و سبک زندگی در طول نیم قرن گذشته دسته بندی و توصیف شده اند و مولفه ها و پیشران های عمده تاثیرگذار بر تحولات آتی این حوزه شناسایی شده اند. آگاهی از پیشران های شکل دهنده آینده گام مهمی در ارزیابی هزینه منفعت مفاد طرح هایی است که قرار است مبنای خط مشی گذاری در سطوح مختلف قرار گیرند.

خانواده, تحولات خانواده, پیشران های تغییر, تغییر ساختار خانواده, تغییر کارکرد خانواده, سبک زندگی خانواده