ارزیابی اولویت کشت خرما در منطقه جهرم با استفاده از روش بهترین-بدترین و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه مدیریت اراضی، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_LMJ-10-2_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 358
نویسندگان
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
دکتری تحقیق در عملیات و مربی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
چکیده
تعیین اولویت اراضی، نوعی تصمیم گیری با معیارهای متعدد است که گاه بایکدیگر همسو نیستند. از این رو، کاربرد روشهای تصمیمگیری چندمعیاره در حل این مسائل در سالهای اخیر، بسیار پرکاربرد بوده است. هدف از این پژوهش، معرفی روش بهترین-بدترین (BWM) در اولویت بندی تناسب اراضی برای کشت محصولات کشاورزی بود. همچنین، نتایج این روش با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، به عنوان پرکاربردترین روش تصمیمگیری چندمعیاره در مطالعات گذشته، مقایسه شد. برای دستیابی به این هدف، از ۱۲ باغ تحت کشت خرما در منطقه جهرم استان فارس با حفر خاک رخ، نمونه گیری شد. آزمایشهای فیزیک وشیمیایی لازم روی نمونه ها انجام و ویژگی های موثر خاک بر مقدار عملکرد، مشخص گردید. ماتریس داده های خاک و عملکرد از مناطق نمونه برداری، تهیه و روشهای BWM و AHP برای تعیین وزن معیارها به کار رفت. با جمع حاصلضرب اعداد استانداردشده هر ویژگی خاکی در وزن آن، شاخص تناسب اراضی برای هر باغ بدست آمد. مقادیر شاخص تناسب با عملکرد واقعی مقایسه شد تا کارایی مدل های بکار رفته در تعیین اولویت باغها مشخص شود. نتایج نشان داد که شاخص بدست آمده از هر دو روش، تقریبا یکسان است. لیکن معیارهای ارزیابی به کار رفته شامل حداقل تناقض، انحراف کل و انطباق، نشاندهنده سازگاری بیشتر قضاوتها در روش BWM بود. در نهایت، کاربرد این روش به دلیل برخورداری از برخی ویژگیها مانند نیاز به تعداد کمتری مقایسه زوجی در مقایسه با دیگر روش های تصمیمگیری چندمعیاره ماتریسی همچون AHP، پایداری و سازگاری بیشتر وزنهای تعیین شده در پایان مساله تصمیمگیری، امکان کاربرد توامان با سایر روشها، استفاده از اعداد صحیح برای انجام مقایسهها و سادگی کاربرد در حل مسائل تصمیم گیری چندمعیاره مانند تصمیم گیری برای اولویت کاربری اراضی، به عنوان روشی کارا و قابل اعتماد، توصیه میشود.کلیدواژه ها
اولویت کاربری اراضی, تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره, نخل خرما, ویژگی های خاکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.