تاثیر کرم خاکی گونه Eisenia fetida در فراهمی زیستی خاک های آلوده به سرب در حضور ماده آلی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 32، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-32-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 204
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

قاسم رحیمی

دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

فیروزه نوروزی گلدره

فارغ التحصیل کارشناس ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

مطالعه با هدف کارایی کرم های خاکی Eisenia fetida در پالایش زیستی خاک های آلوده به سرب در حضور ماده ی آلی انجام شد. در این مطالعه ۶ نمونه خاک از عمق صفر تا ۱۵ سانتی متری در فواصل متفاوت اطراف معدن آهنگران و یک نمونه خاک (نمونه شاهد) از منطقه غیر آلوده جمع آوری شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با عامل اول نوع کودهای آلی (کود گاوی، پوره ی هویج، ورمی کمپوست و شاهد) و عامل دوم وجود یا عدم وجود کرم خاکی مورد بررسی قرار گرفت. ۱۲ عدد کرم خاکی با وزن بین ۳/۰ تا ۶/۰ گرم برای هر نمونه خاک (۳۰۰ گرم)، انتخاب شدند. کرم ها به مدت ۴۲ روز در معرض خاک های آلوده به سرب با غلظت ۱۹/۱۳۳ تا ۱۳۲۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم قرار گرفتند. در پایان آزمایش غلظت سرب در خاک و بدن کرم های خاکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت سرب در بافت کرم های خاکی در تمام تیمارها در نقطه ۳S و ۲S یافت شد که این نقاط نسبت به سایر نقاط نمونه برداری به این فلز آلوده تر بودند. کرم های خاکی دارای ظرفیت های متفاوت برای جذب و تجمع سرب دارند. مقدار فاکتور تجمع زیستی برای فلز سرب در نقطه ی۷S بیشتر از یک بدست آمد. افزایش قابل توجهی در مقدار سرب تبادلی (۵۰ میلی گرم در کیلوگرم) در تیمار کود گاوی بدون تلقیح شده با کرم خاکی مشاهده شد. همچنین کاربرد کود آلی (هر سه تیمار) با کرم خاکی مقدار فلز سرب را در بخش کربناته کاهش داد.

کلیدواژه ها

کرم خاکی, بخش بندی, جذب سرب, فاکتور تجمع زیستی, Eisenia foetida

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.