تحلیل گفتمان، علوم انسانی بومی، یا علوم انسانی جهان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 182

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PHILO-16-40_027

تاریخ نمایه سازی: 21 دی 1401

چکیده مقاله:

دو گفتمان کلان درباره علوم انسانی وجود دارد: اول، گفتمان جهانی علوم انسانی که ریشه در مباحث رابطه علوم انسانی و علوم طبیعی دارد و نسخه واحدی برای علم و از جمله علوم انسانی قایل است. دوم، گفتمان علوم انسانی بومی یا اسلامی که پس از استقلال کشورهای جهان سوم از جمله جوامع اسلامی، مجال بیان یافت. مجادله گفتمانی مزبور در ایران به ویژه پس از انقلاب اسلامی، تجلی بارز یافت که هنوز ادامه دارد. در این مقاله با تمرکز بر ماهیت علوم انسانی و قرائت های مختلف اندیشمندان از این موضوع، این پرسش مطرح شد که ماهیت علوم انسانی- اجتماعی با کدام یک از دو گفتمان جهانی یا بومی- اسلامی قرابت بیش تر دارد؟ پاسخ به سوال مزبور و حاصل بررسی فرضیه پژوهش با اتکا به روش اسنادی- کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل توصیفی- تحلیلی این شد که با عنایت به ابعاد ماهوی نظام دانش علوم انسانی، یعنی ماهیت دوگانه حقیقی- اعتباری گزاره های آن، هیچ یک از دو گفتمان مزبور به تنهایی قادر به تکفل و هدایت نظام دانش علوم انسانی در کشورهای مختلف نیست. در نتیجه، تعامل دو گفتمان جهانی و بومی علوم انسانی، برای تغذیه ابعاد عام و ثابت و خاص و متغیر نظام علوم انسانی- اجتماعی ضرورت دارد. کیفیت ترکیب تعاملی دو گفتمان جهانی و بومی علوم انسانی در سایه واقعیات و اقتضائات و نیز بر پایه انسان شناسی فلسفی بومی، شاخص پیشرفت یا پسرفت علمی یک کشور می باشد.

نویسندگان

امین نواختی مقدم

دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ایران

سید مختار موسوی

دکتری کلام و فلسفه اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبلسون، رازیل. (۱۳۶۸). فلسفه اخلاق در تفکر غرب، ترجمه منوچهر ...
  • آزادارمکی، تقی. (۱۳۸۵). علم و مدرنیته ایرانی، تهران: موسسه تحقیقات ...
  • آزادارمکی، تقی. (۱۳۸۹). بومی گرایی علوم اجتماعی؛ ضرورتی علمی یا ...
  • باقری، خسرو. (۱۳۸۹). علم بومی؛ قابلیت ها و تنگناها، تهران: ...
  • پالمر، رابر روزول. (۱۳۷۵). تاریخ جهان نو، ترجمه ابوالقاسم طاهری، ...
  • توکل، محمد. (۱۳۸۹). جامعه شناسی علم، تهران: انتشارات جامعه شناسان ...
  • جاوید، عباسعلی. (۱۳۸۰). مقایسه دیپلماسی در اسلام وغرب با تاکید ...
  • خورسندی طاسکوه، علی. (۱۳۸۸). علوم انسانی؛ ماهیت تمدن سازی آن، ...
  • دورانت، ویل و آریل. (۱۳۷۰). تاریخ تمدن ج۷ (روسو و ...
  • ذاکر صالحی، غلامرضا. (۱۳۸۴). پیش نیازهای توسعه علمی کشور؛ دایره ...
  • رفیق حبیب، د. (۱۳۸۳). علوم اجتماعی؛ نوگرایی یا غرب گرایی؛ ...
  • شریعتی، سارا. (۱۳۸۹). یک جامعه شناسی برای یک جهان؛ یک ...
  • طباطبایی، سیدجواد. (۱۳۷۴). ابن خلدون و علوم اجتماعی؛ وضعیت علوم ...
  • عزیزی، نعمت الله. (۱۳۸۵). توسعه آموزش عالی در ایران، تهران: ...
  • العطاس، سیدحسین. (۱۳۸۹). امر مستقل امر عام (جهانی) و آینده ...
  • فاضلی، نعمت الله. (۱۳۸۹). گفتمان مساله بومی، مساله بومی سازی ...
  • فراست خواه، مقصود. (۱۳۸۹). مقایسه سه گذرگاه معرفتی درباره دانش ...
  • قانعی راد، محمدامین. (۱۳۸۵). وضعیت اجتماع علمی در رشته علوم ...
  • قانعی راد، محمدامین؛ جوکار، مریم. (۱۳۸۸). علوم اجتماعی مستقل/ دگرواره ...
  • کاتوزیان، محمدعلی. (۱۳۸۴). تضاد دولت و ملت؛ نظریه تاریخ و ...
  • کارناپ، رودولف. (۱۳۶۹). مقدمه ای بر فلسفه علم، ترجمه یوسف ...
  • محسنی، منوچهر. (۱۳۷۸). مبانی جامعه شناسی علم، تهران: طهوری ...
  • موسوی، یعقوب. (۱۳۸۹). ساختار علم در چالش میان جهان شمولی ...
  • مومنی، فرشاد. (۱۳۸۷). ایران و چالش های مواجهه با علم ...
  • مومنی، فرشاد. (۱۳۸۹). ایران و چالش های مواجهه با علم ...
  • نراقی، احسان. (۱۳۸۲). آنچه خود داشت، تهران: چاو ...
  • نصری، عبدالله. (۱۳۷۷). سیمای انسان کامل از دیدگاه مکاتب، تهران، ...
  • نقی پورفر، ولی الله. (۱۳۸۴). اصول مدیریت اسلامی و الگوهای ...
  • واثق غزنوی، قادرعلی. (۱۳۹۰)، جایگاه انسان شناسی در سازمان و ...
  • وینسنت، اندرو. (۱۳۷۱). نظریه های دولت، ترجمه حسین بشیریه، تهران: ...
  • Abelson, Razil. (۱۹۸۹). Moral Philosophy in Western Thought, translated by ...
  • Bowers, C. A. (۱۹۹۳). Critical Essays on Education, Modernity, and ...
  • Carnap, Rudolph. (۱۹۹۰). An Introduction to the Philosophy of Science, ...
  • Javid, Abbas Ali. (۲۰۱۰). Comparison of Diplomacy in Islam and ...
  • Palmer, Robert Roswell. (۱۹۹۶). History of the New World, translated ...
  • Tawakkol, Mohammad. (۲۰۰۹). Sociology of Science, Tehran: Sociologists Publications. (in ...
  • Zaker Salehi, Gholamreza. (۲۰۱۴). Prerequisites for the Scientific Development of ...
  • نمایش کامل مراجع