شکارگری درون رسته ای بین کفشدوزک Hippodamia variegata (Col.: Coccinellidae)و زنبور پارازیتویید Lysiphlebus fabarum (Hym.: Braconidae)

شکارگری  درون رسته ای یعنی کشتن و خوردن گونه هایی که به علت استفاده از منابع مشابه و یا محدود، رقبای بالقوه محسوب می شوند. در این تحقیق شکارگری درون رسته ای بین کفشدوزک Hippodamia variegata Goeze و زنبور پارازیتویید (Marshall)Lysiphlebus fabarum  با تغذیه از شته جالیز Aphis gossypii Glover  روی گیاه خیار بررسی شد. به این منظور ترجیح طعمه ای لارو سن سوم و ماده ها ی کفشدوزک بین  شته های بالغ سالم و پارازیته در شرایط دسترسی انتخابی و همچنین در آزمایش بویایی سنجی مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش ها، از بریدن یکی از شاخک های شته ها برای تشخیص بین شته های سالم و پارازیته استفاده شد. آزمایش­ها در شرایط دمایی C˚۱±۲۲، رطوبت نسبی  ۵±۶۵% و دوره نوری ۸:۱۶ (روشنایی: تاریکی) انجام شد. بر اساس نتایج پیش آزمایش، بریدن شاخک در شته های سالم و پارازیته، بر ترجیح غذایی کفشدوزک تاثیر معنی داری نداشت. در آزمایش دسترسی انتخابی، تغذیه کفشدوزک ماده از شته های پارازیته نشده نسبت به شته های پارازیته (۲۴ و ۷۲ ساعت قبل) با اختلاف معنی داری بیشتر بود (به ترتیب ۰۴/۰= , P۱۸،۱=df  , ۱۵/۲=t  و ۰۰۱/۰< , P۱۸،۱=df  , ۳۵/۶= t)، اما لارو سن سوم کفشدوزک میان شته های سالم و شته هایی که ۷۲ ساعت از پارازیتیسم آنها گذشته بود، تفاوتی قائل نشد (۵۶/۰= , P۱۸،۱=df  , ۵۸/۰=t). بر اساس نتایج آزمایش های بویایی سنجی، کفشدوزک های ماده در انتخاب شته های سالم از پارازیته تفاوت معنی داری نشان ندادند (۲۱/۰= , P ۱۹،۱=df  , ۶۰/۱= ۲χ). ترجیح شته های سالم در مقایسه با شته های پارازیته توسط حشرات ماده ی H. variegata می تواند یک ویژگی برای کاربرد همزمان این دو عامل کنترل بیولوژیک (H. variegata و L. fabarum) باشد

کلیدواژه ها:

بویایی سنج دوشاخه ، ترجیح میزبانی ، شته جالیز ، شته سیاه باقلا ، شته شاخک بریده