عاطفه آلاده

زرتشتی دوزی، یکی از انواع سوزن دوزی های ایرانی است که به منزله هویت و پیشینه ی فرهنگی، نسل گذشته را به آینده پیوند می دهد. این هنر افزودنی بر پهنه لباس زنان ایرانی سبب شده تا با هم نشینی نقوش در ساختاری منسجم و زیبایی شناسانه، بارز ترین نشان های فرهنگی در آداب پوشش را دربرگیرد و با توجه به قابلیت های آن از لحاظ تاریخی، فرهنگی و اجتماعی سبب استمرار هویت ایرانی پوشش بانوان در طول دوران شود. بنابر اهمیت و ضرورت این موضوع، در این پژوهش علاوه بر رمزگشایی فرمی و محتوایی نقوش زرتشتی دوزی، آن را به مثابه ی نشان فرهنگی در طراحی لباس مورد واکاوی قرار می دهد. روش این پژوهش تطبیقی_تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای است. تحلیل داده های این پژوهش نشان می دهد که چون یک نشان فرهنگی باید دارای مشخصه های رمزپذیری، محتواپذیری، مرزپذیری، تعلق پذیری باشد و نقوش زرتشتی دوزی هم از این مشخصه ها برخوردار هستند، لذا امروزه می توانند در طراحی لباس ایرانی_اسلامی به کار برده شوند. با این حال تنها منوط به آن است که طراحان لباس معاصر مشخصه های فرهنگی چنین نقوشی را به درستی و جامع بشناسند تا بتوانند آگاهانه، هوشمندانه و خلاقانه در خلق آثار خود به کار برند. اگر چنین باشد، بالطبع آثارشان در عرصه ی بین الملل به مثابه یک اثر هنری ایرانی_اسلامی تجلی خواهد یافت.

زرتشتی دوزی، نشان فرهنگی، نقش، لباس