رامین علایی روزبهانی - Department of Environmental Planning, Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran, Iran.
حمیدرضا جعفری - Department of Environmental Planning, Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran, Iran.
غلامرضا نبی بیدهندی - Department of Environmental Engineering, Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran, Iran.
حسن هویدی - گروه برنامه ریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

روند گسترش فعالیت های انسانی با تغییر و معرفی انواع کاربری و پوشش زمین، ساختار سرزمین را دست خوش تغییرات شدیدی کرده است. طی چندین دهه ی اخیر ساختار و الگوی پوشش سرزمین در پهنه ی ساحلی خوزستان، نیز مصون از چنین تغییراتی نبوده است. بنابراین پایش ترکیب و آرایش فضایی پوشش سرزمین/کاربری سرزمین و تغییرات آن، به منظور شناسایی تهدید ها و فرصت های موجود امری ضروری محسوب می شود. هدف از این پژوهش پایش روند تغییرات موزاییک سرزمین در مناطق ساحلی جلگه خوزستان بواسطه رشد و گسترش فعالیت های انسانی می باشد. در این پژوهش تصاویر ماهواره ای در دو سری زمانی، ۲۰۰۰(Landsat ۷ ETM+) و سال ۲۰۱۵(Landsat ۸ OLI/TIRS) برای استخراج نقشه پوشش سرزمین/ کاربری سرزمین استفاده گردید. به منظور پایش روند تغییرات از پنج سنجه ی سیمای سرزمینNP, PLAND, MPS, MNND استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهند که ترکیب و آرایش مکانی پوشش سرزمین در محدوده مطالعاتی با تجزیه شدگی، حذف و ساییدگی لکه ها، از ناهمگونی و پیچیدگی بیشتری برخوردار شده است. همچنین با اضافه شدن دو نوع کاربری کشت و صنعت نیشکر و حوضچه های پرورش ماهی و رشد واحد های ساخت و ساز صنعتی، ساختار سرزمین از لحاظ ترکیب، توزیع، پیوستگی و وسعت الگوهای ارزشمند اکولوژیکی با تغییرات شدیدی مواجه شده است. جنگل های رودکناری با افزایش تعداد لکه و کاهش ۵۰% سنجهPLAND و تالاب ها نیز با افزایش ۵۸% سنجه NP و افزایش ۷۱% سنجه MNND در این نواحی با حدکثر سطح تجزیه شدگی، آسیب پذیرترین الگوهای محیطی نواحی ساحلی می باشند.

Coastal zone, Land mosaic, Landscape change, Metrics, monitoring