تاثیر بازدارندگی تخم ریزی و کشندگی اسانس های رزماری، نعناع فلفلی و اکالیپتوس و عصاره آویشن باغی، فرموله شده به صورت نانو و میکروامولسیون، روی سفیدبالک Bemisia tabaci در شرایط گلخانه

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: نامه انجمن حشره شناسی ایران، دوره: 38، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JESI-38-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 178
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا بلندنظر

دانشجوی دکترای حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاه پزشکی، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. پژوهشگر مرکزتحقیقات گیاهان دارویی

محمد قدمیاری

دانشیار گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

محمدرضا معمارزاده

پژوهشگر مرکزتحقیقات گیاهان دارویی باریج، کاشان، ایران

جلال جلالی سندی

استاد گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

برخی اسانس ها و عصاره های  گیاهی دارای خواص حشره­کشی مطلوبی علیه سفیدبالک پنبه Bemisia tabaci Gen. می باشند ولی استفاده عملی و تجاری از آنها با توجه به فرار بودن و ناپایداری این مواد، کمتر صورت گرفته است. در این مطالعه اسانس­های رزماریL.  Rosmarinus officinalis، نعناع فلفلی Mentha piperita L.، اکالیپتوس L. globulesEucalyptus   و عصاره آویشن باغی L. Thymus vulgaris به صورت میکرو و نانوامولسیون فرموله شد و کارایی حشره کشی و میزان بازدارندگی تخم ریزی این ترکیبات در شرایط گلخانه مورد آزمون قرار گرفت. ابتدا آزمون­های زیست سنجی به روش غوطه ورسازی برگ های حاوی پوره سن دو و سه انجام و شاخص LC۹۰ تخمین زده شد. سپس آزمون بازدارندگی تخم ریزی  با روش پروتکل انتخاب آزاد (با اندازه گیری شاخص میزان تخمگذاری روی بوته ها) و همچنین آزمون میزان کشندگی تخم، پوره سنین مختلف و شفیره در غلظت LC۹۰، در مقایسه با صابون گیاهی پالیزین®، آب مقطر و شاهد (بدون هیچ تیماری) انجام شد. تیمار نانوامولسیون محتوی مجموع اسانس ها (هرکدام از اسانس ها ۲ درصد) با LC۹۰ برابر با ۱۲۰۸/۳ میلی گرم بر لیتر، سمیت بالایی نسبت به بقیه تیمارها روی پوره سن دو و سه این آفت داشت. همچنین این تیمار با میانگین ۲/۱۸ درصد تخم روی بوته تیمارشده، کمترین درصد را بین تیمارها داشت که نشان دهنده بیشترین میزان بازدارندگی تخم ریزی است. این تیمار میانگین مرگ و میر تخم ۰/۲۵ درصد و مرگ و میر پوره و شفیره ۶/۵۱ درصد را نیز نشان داد. تیمار میکروامولسیون محتوی مجموع اسانس ها و عصاره (هرکدام از اسانس ها ۲ درصد و عصاره ۲۰ درصد) نیز اثرات قابل قبولی داشت (پارامترهای فوق به ترتیب ۴۶۱۷/۳ میلی گرم بر لیتر،۳/۲۳، ۳/۴۲ و ۰/۷۴ درصد). کارایی این دو تیمار از صابون گیاهی پالیزین® و سایر تیمارها (میکروامولسیونی از ۲۰ درصد عصاره، مواد جانبی تیمارها، آب مقطر و شاهد (بدون هیچ تیماری)) بیشتر بود و این دو تیمار می توانند با انجام آزمونهای تکمیلی در مدیریت تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها

حشره کش گیاهی, سفیدبالک پنبه, سمیت, زیست سنجی, بازدارندگی تخم ریزی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.