خسارات احداث سدایلیسو در ترکیه برای کشور های پایین دست از جمله ایران

آب یکی از اساسی ترین عناصر زیست محیطی است. هیچ کشوری بدون اطمینان از داشتن آب نمیتواند ثبات اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی خودرا حفظ کند؛ به همین روکشورها سعی دارند منابع آبی که به آنها دسترسی دارند را به انحصار خود بگیرند و اصل حاکمیت سرزمینی را بر روی این منابع اعمال کنند. رودخانه های بین المللی از جمله این منابع هستند و به دلیل مشترک بودن آنها میان چند کشور برای دستیابی و بهره برداری از آب چنین رودخانه هایی، میان کشورهای بالا دستی و پایین دستی نزاع به وجود می آید. در این راستا برای جلوگیری از نزاع و اختلاف بین کشورها، در نظام حقوق بین الملل معاهدات و قوانینی در زمینه رودخانه های بین المللی تنظیم شده است تا با محدودسازی دولت ها از بهره برداری آب به صورت انحصاری کشورها و تبعات مخرب برای سایرین جلوگیری شود و آب بر اساس عدالت میان آن ها تقسیم گردد. کشور ترکیه به احداث سد ایلیسو تحت پروژه گاپ بر روی رود دجله اقدام کرده است. آبگیری این سد تبعات غیرقابل جبرانی را برای کشورهای همسایه من جمله ایران به بار آورده و باعث کاهش میزان آب ورودی به کشور های پایین دست گردیده که تبعات زیست محیطی همچون خشکسالی در پی داشته است. دراین مقاله به بررسی سد مزبور واثرات منفی آن پرداخته شده و ازجهت حقوق بین الملل مورد رسیدگی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

سدایلیسو ، حقوق محیط زیست ، حقوق بین الملل ، تالاب هورالعظیم ، آب.