درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم-تجربی در دوره ابتدایی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی، دوره: 18، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JONTOE-18-3_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 288
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه زهرا احمدی

عضو هیات علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، تهران، ایران

آمنه احمدی

دکترای مطالعات برنامه درسی، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

محمود مهرمحمدی

استاد بازنشسته گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

نگار الهامیان

دکترای مطالعات برنامه درسی، گروه مطالعات برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی چگونگی درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم تجربی در دوره ابتدایی انجام شد. روش پژوهش پدیدارشناختی و گروه هدف، شامل معلمان مناطق ۱۹ گانه شهر تهران بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه باز، روزنگارها، مصاحبه نیمه-ساختارمند و یادداشتهای میدانی و تاملی بود. تحلیل دادهها به شیوه قیاسی و با در نظر داشتن سه مقوله خویشتن، تکلیف و اثربخشی انجام شد که انعکاس دهنده دغدغه معلمان در اجرای تغییر/ نوآوری بود. یافته ها نشان داد مهم ترین نگرانیهای ابراز شده در مرحله خویشتن، تعدد طرحهای تحولی در سطح مدرسه و حاکمیت کتاب درسی به جای برنامه درسی و محدودیت ناشی از آن برای اتخاذ تصمیمها از سوی معلم در فرایند تدریس و یادگیری بود. در مرحله تکلیف، معلمان با دغدغه هایی همچون کمبود زمان آموزش و حمایتها و پشتیبانیهای علمی و حرفهای مورد نیاز در فرایند اجرا روبه رو بودند؛ اما تعامل حرفهای و وجود برخی ویژگیهای شخصیتی در معلمان، شرایط را برای کنار آمدن با این دغدغهها و اجرای اسناد تحولی فراهم کرده بود. در مرحله اثربخشی، مهم ترین دغدغه های معلمان عبارت بودند از: تاثیر بر یادگیری دانشآموزان، ارزشیابی و آزمونهای هماهنگ، یادگیری شخصی شده و کنشگری معلم. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان گفت در اجرای اسناد تحولی به دلیل ابعاد گسترده و عمق تغییراتی که در  پی خواهد داشت و تمام جنبههای کاری مدرسه را تحت تاثیر قرار میدهد، نیازمند آن است که برنامهریزی برای اجرا در سطح نهادی از وضوح لازم برای معلمان و دیگر دستاندرکاران برخوردار باشد. بی-توجهی به تاثیر و تاثر متقابل ابعاد تغییر، نه تنها موجب بازآفرینی فرهنگ مدرسه نخواهد شد، بلکه میتواند به نتایج پیش بینی نشده و نامطلوبی بینجامد.

کلیدواژه ها

درک معلمان, ساحت علم و فناوری, پدیدارشناسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.