ارزیابی تنوع مورفو فیزیولوژیکی ژنوتیپ های گندم دوروم با استفاده از روش بای پلات ژنوتیپ x صفت
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 14، شماره: 44
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-14-44_018
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 162
نویسندگان
Department of Plant breeding and Biotechnology, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
Sararood Branch, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kermanshah, Iran
Department of Plant breeding and Biotechnology, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
Department of Plant breeding and Biotechnology, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
Department of Plant breeding and Biotechnology, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: هدف اولیه برنامه اصلاح نبات ارزیابی و انتخاب بهترین ژنوتیپ ها بر اساس صفات مختلف مورد بررسی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنوتیپ های گندم دوروم بر اساس صفات مورفو-فیزیولوژیک و بررسی روابط متقابل بین صفات با استفاده از تکنیک بای پلات ژنوتیپ در صفت بود. مواد و روش ها: در این پژوهش ۸۶ ژنوتیپ گندم دوروم شامل ۸۲ لاین اصلاحی گندم دوروم دریافتی از سیمیت به همراه ۴ ژنوتیپ شاهد در سال زراعی ۹۷-۱۳۹۶ در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (ایستگاه سرارود) در قالب طرح آگمنت و بر اساس ۲۲ صفت مختلف زراعی، مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرارگرفتند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ژنوتیپ ها بر اساس روش بهترین پیش بینی نااریب خطی (بلاپ)۱ انجام و سپس بر اساس داده های بلاپ تجزیه بایپلات ژنوتیپ در صفت انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل، اختلاف آماری معنی داری بین ژنوتیپ های مورد بررسی از لحاظ صفات تمام مورد مطالعه به جز دمای کانوپی و طول سنبله در شرایط دیم مشاهده گردید، که بیانگر تنوع ژنتیکی قابل توجه بین ژنوتیپ ها از لحاظ صفات مطالعه شده می باشد. بر اساس نمایش چندضلعی بایپلات ژنوتیپ در صفت، ژنوتیپ ها در هشت گروه و صفات در شش گروه قرارگرفتند. ژنوتیپ شماره ۱۷ از لحاظ ترکیب صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزاردانه و شاخص محتوای نسبی کلروفیل۲ دارای بیشترین مقدار بود. ژنوتیپ شماره ۳ دارای بهترین ترکیب صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، شاخص سرعت رشد اولیه، طول سنبله، میزان آب نسبی برگ و طول برگ پرچم بود. ژنوتیپ شماره ۲۷ از لحاظ هدایت روزنه و طول پدانکل و ژنوتیپ شماره ۷۶ از لحاظ دمای کانوپی دارای بیشترین مقدار نسبت به سایر ژنوتیپها بودند. ژنوتیپ شماره ۴ دارای بالاترین ترکیب صفات تعداد روز تا چکمه ای شدن و طول پدانکل خارجی بود. ژنوتیپ شماره ۱۰ از نظر صفات تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و تعداد سنبله در متر مربع مقادیر بالایی داشت که از این لحاظ ژنوتیپی دیررس محسوب می شود. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی و نتایج تجزیه بایپلات ژنوتیپ در صفت، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، شاخص محتوای نسبی کلروفیل ، تعداد سنبله در واحد سطح به عنوان مهمترین صفات موثر بر عملکرد دانه شناسایی شدند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل، ژنوتیپ های شماره ۷۵، ۱۷، ۷۲، ۱۳ بر اساس شاخص های انتخاب، به عنوان ژنوتیپ های ایده آل در شرایط دیم شناسایی و جهت بررسی های بیشتر در برنامه اصلاح گندم دوروم توصیه می شوند.کلیدواژه ها
Agro-physiological traits, Durum wheat, GT-biplot, Rainfed condition, بای پلات ژنوتیپx صفت, شرایط دیم, صفات آگرو-فیزیولوژیک, گندم دوروماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.