بررسی تنوع ژنتیکی در برخی از توده های بابونه (.Matricaria Chamomilla L) با استفاده از صفات مورفولوژیک، فنولوژیک و اسانس
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 14، شماره: 44
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-14-44_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 137
نویسندگان
Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran
Biotechnology and plant breeding, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Iran
Pharm plant, Medicinal and Aromatic Plant Research and Seed Production GmbH, Artern, Germany
Department of Breeding. IPK Leibniz Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research Research, Gatersleben, Germany
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: گیاهان دارویی کاربرد فراوانی در درمان انسانها داشته و دارند، در این میان بابونه یکی از با ارزش ترین و پرکاربردترین گیاهان دارویی در جهان است. یکی از مهم ترین برنامه های اصلاحی، شناخت تنوع ژنتیکی برای ارزیابی اولیه توده های گیاهی است به این منظور بررسی تنوع ژنتیکی و طبقه بندی اکوتیپهای بابونه آزمایشی طراحی و اجرا گردید. مواد و روش ها: ۲۵ اکوتیپ ایرانی و خارجی بابونه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت فارماپلنت آلمان مورد ارزیابی قرار گرفت. برخی از این اکوتیپها از مناطق طبیعی رشد آنها جمع آوری شد و برخی نیز نمونههای زراعی بابونه بودند. بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی آنها برخی صفات مورفولوژیک، فنولوژیک و اسانس مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف اکوتیپها از لحاظ تمام صفات در سطح احتمال ۱% معنی دار بوده و تنوع ژنتیکی زیادی را بین اکوتیپ ها نشان داد. نتایج همبستگیهای فنوتیپی صفات مورد بررسی نشان داد که صفات درصد اسانس، قطر گل، تعداد گل و وزن اندام هوایی از جمله صفات مهم و تاثیرگذار بر عملکرد اسانس بودند. بیشترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی، قطر گل و عملکرد اسانس را سه اکوتیپ اسلواکی، ایذه (۲) و لهستان به خود اختصاص دادند، ولی بیشترین درصد اسانس را اکوتیپ ایذه (۱) و دره شهر دارا بودند. با توجه به نتایج تجزیه به عاملها، سه عامل انتخاب شدند که ۸۵/۷۹درصد از تغییرات را توجیه کردند. عامل اول که بیشترین درصد تغییرات داده ها را توجیه کرد، که پس از ترسیم بای پلات بر اساس دو مولفه، اکوتیپهای ایذه (۲) و لهستان بهعنوان اکوتیپهای برتر شناسایی شدند. تجزیه خوشهای هم اکوتیپ های مورد نظر را در چهار گروه طبقه بندی کرد که در تمایز اکوتیپ ها بر اساس صفات مورد نظر به صورت مطلوب عمل کرد و پراکنش اکوتیپ ها بر اساس نمودار بای پلات را تایید کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که صفات درصد اسانس، قطر گل، تعداد گل و وزن اندام هوایی از جمله صفات مهم و تاثیرگذار بر عملکرد اسانس بودند. با توجه به اینکه تنوع برای این صفات در بین اکوتیپ های مورد بررسی مشاهده شد، بنابراین غربالگری به منظور افزایش این صفات می تواند باعث افزایش عملکرد شود. بیشترین میزان وزنتر و خشک اندام هوایی، قطر گل و عملکرد اسانس را سه اکوتیپ اسلواکی، ایذه (۲) و لهستان به خود اختصاص دادند ولی بیشترین درصد اسانس را اکوتیپ ایذه (۱) و دره شهر دارا بودند.کلیدواژه ها
Keywords: Cluster analysis, Genetic diversity, Principal component analysis, Yield and percentage of essential oil, تنوع ژنتیکی, تجزیه خوشه ای, تجزیه به مولفه های اصلی, عملکرد و درصد اسانساطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.