برآورد فرسایش خاک در حوضه آبریز سد تنگ سرخ با استفاده از معادله جهانی فرسایش خاک تجدید نظر شده (RUSLE) و قابلیت های سنجش از دور و سامانه اطلاعات مکانی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 7، شماره: 23
  • کد COI اختصاصی: JR_HYD-7-23_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 150
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن آرمین

استادیار گروه مهندسی منابع طبیعی- آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه یاسوج

حدیث ولی نژاد

۲- دانش آموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج

وجیهه قربان نیا خیبری

استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان

چکیده

تحقیق حاضر با هدف برآورد فرسایش خاک در حوزه آبخیز سد مخزنی در حال احداث تنگ سرخ با مساحت ۳۹ هزار هکتار در شرق و جنوب شرقی شهرستان بویراحمد در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مدل RUSLE و قابلیت های سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی به منظور برنامه ریزی اقدامات حفاظتی در حوزه آبخیز سد انجام شده است. لایه پارامترهای مدل RUSLE شامل فرسایندگی باران، فرسایش پذیری خاک، شیب و طول دامنه، مدیریت پوشش گیاهی و عملیات حفاظت خاک به ترتیب با استفاده از داده های بارندگی، ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک، مدل رقومی ارتفاع و کاربری اراضی در محیط سامانه اطلاعات مکانی تهیه شده اند و پس از رویهم گذاری لایه ها، مقدار فرسایش به صورت مکانی در سطح حوزه برآورد شد. مقدار عامل فرسایندگی باران از ۶۲/۱۷۹ تا ۷۴/۳۲۷ مگا ژول در میلی متر بر هکتار ساعت سال (MJ mm ha−۱ h−۱ year−۱) بود. عامل فرسایش پذیری خاک از ۰۸/۰ تا ۴۶/۰ تن هکتار ساعت بر هکتار مگاژول میلی متر (t ha h ha−۱ MJ−۱ mm−۱) بود. کمترین و بیشترین مقدار عامل شیب و طول دامنه به ترتیب ۰۸/۰ و ۴۲/۱۲ بود. بیشترین و کمترین مقدار عامل مدیریت پوشش گیاهی به ترتیب ۳۳/۰ و ۵۴/۰ بود. بیشترین و کمترین مقدار عامل عملیات حفاظت خاک به ترتیب ۵/۰ و ۱ بود. حدود ۸۰ درصد منطقه مورد مطالعه دارای میزان فرسایش ۳۵ تن در هکتار در سال است که بیشترین مقدار آن در قسمت های غربی و شمال شرقی است که آن هم ناشی از مقدار زیاد فرسایندگی باران و فرسایش پذیری خاک در این منطقه است.

کلیدواژه ها

برآورد فرسایش خاک, مدل RUSLE, سنجش از دور, سامانه اطلاعات مکانی, حوضه آبریز سد تنگ سرخ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.