سعید حضرتی - Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
کاظم ذاکر - Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
فرهاد حبیب زاده - Department of Genetics and Plant Breeding, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
امیر رضا صادقی بختوری - Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

در این پژوهش، کاربرد هم زمان مقادیر صفر، ۵ و ۱۰ تن در هکتار کود آلی ورمی کمپوست و بیوچار بر رشد و عملکرد دانه گیاه روغنی کاملینا به­صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ در استان آذربایجان شرقی بررسی گردید. بیشترین عملکرد روغن (۱۰۷۳ کیلوگرم در هکتار) با کاربرد ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار+۱۰ تن بیوچار در هکتار بدست آمد که نسبت به شاهد، به میزان ۸/۱۸ درصد بر عملکرد روغن کاملینا افزود. این افزایش ناشی از افزایش درصد روغن (۲۷/۳۸ درصد) و عملکرد دانه (۲۸۰۵ کیلوگرم در هکتار) بود. بیشترین شاخص برداشت در تیمار ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار+۱۰ تن بیوچار در هکتار، بیشترین عملکرد زیست­توده در تیمار ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار+۵ تن بیوچار در هکتار و بیشترین تعداد دانه در خورجین در ۵ تن ورمی کمپوست در هکتار+۱۰ تن بیوچار در هکتار بدست آمد. افزایش تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در هر خورجین با کاربرد بیوچار و ورمی کمپوست، بر عملکرد دانه افزود. در این بررسی، کاربرد ۵ تن بیوچار و ۱۰ تن ورمی کمپوست میزان اسید های چرب اشباع را کاهش (۴۲ درصد) ولی اسید های چرب غیر­اشباع پلیمریک را افزایش داد (۲۷/۷ درصد). با توجه به نتایج، کاربرد ۱۰ تن در هکتار ورمی کمپوست و بیوچار جهت بهبود عملکرد گیاه کاملینا تحت شرایط دیم پیشنهاد گردیده و با توجه به اینکه بیشترین عملکرد دانه و روغن در بالاترین سطح کودی استفاده شده بدست آمد، لذا پژوهش های تکمیلی برای تعیین بهترین سطح کودی توصیه می شود.

Fatty acids, Moisture, Oil yield, Organic fertilizers, اسیدهای چرب, رطوبت, عملکرد روغن, کودهای آلی