تخمین آستانه پایین دمای رشدونمو و نیاز گرمایی کفشدوزک، Cryptolaemus montrouzieri )Mulsant (Coleoptera; Coccinelidae با بکارگیری مدل های خطی روز-درجه و ایکموتو و تاکای

کفشدوزک شکارگر کریپتولموس، Cryptolaemus montrouzieri Mulsantمهم­ترین دشمن طبیعی شپشک­های آرد آلود می­باشد. شناخت سازگاری­های بوم شناختی عوامل مورد استفاده در برنامه­ های مهار زیستی  آفات، موجب افزایش کارایی آنها در مهار آفات هدف خواهد شد. در این پژوهش، تاثیر دما به عنوان مهم ترین عامل محیطی موثر بر رشدونمو کفشدوزک یاد شده، مورد مطالعه قرار گرفت. طول­ دوره­ ی رشدونمو دوره جنینی (تخم)، سنین مختلف لاروی، شفیرگی و کل دوره­ ی نابالغ کفشدوزک کریپتولموس در دامنه­ دمایی ۳۵-۱۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۶۰-۵۰ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی ثبت شد. بر اساس تجزیه واریانس داده­ ها، دما طول دوره­ رشدونمو مراحل رشدی کفشدوزک کریپتولموس را در سطح احتمال یک درصد تحت تاثیر قرار داد و افزایش دما کاهش طول دوره رشد و نمو  را بدنبال داشت. مدل های خطی روز-درجه و ایکموتو-تاکای به منظور توصیف رشدونمو تابع دمای کفشدوزک کریپتولموس مورد استفاده قرار گرفت. هر چند هر دو مدل برازش مناسبی روی داده­ ها داشتند، ولی با توجه به معیارهای آماری، مقادیر برآورد شده توسط مدل ایکموتو-تاکای به عنوان شاخص­ های دمایی کفشدوزک کریپتولموس در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، نیاز گرمایی مراحل رشدی جنینی، لارو سنین اول، دوم، سوم، چهارم لاروی، کل دوره لاروی، شفیرگی و کل دوره نابالغ کفشدوزک کریپتولموس به ترتیب ۸۸/۸۰، ۳۸/۴۵، ۶۷/۴۳، ۰۴/۵۳، ۲۷/۱۱۳، ۸۹/۲۵۶، ۲۹/۱۴۳ و ۵۹/۴۸۳ روز-درجه بود. علاوه بر این مقادیر دمای آستانه پایین دمای رشدونمو برای مراحل یاد شده با به کارگیری مدل ایکموتو-تاکای به ترتیب ۷۹/۹، ۷۴/۱۰، ۲۸/۱۰، ۶۷/۹، ۰۶/۱۰، ۰۷/۱۰، ۱۸/۹ و ۶۴/۹ درجه سلسیوس برآورد شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، علاوه بر مشخص کردن جنبه­ هایی از ویژگی­ های دمایی کفشدوزک کریپتولموس، اطلاعات ما را در راستای توسعه­ برنامه مهار زیستی شپشک­ های آردآلود افزایش می­دهد.   

کلیدواژه ها:

صفر رشدی ، نیاز گرمایی ، مدل خطی ، کفشدوزک کریپتولموس