تاثیر دما بر برخی ویژگی های زیستی زنبور انگل واره Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: نامه انجمن حشره شناسی ایران، دوره: 39، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JESI-39-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 179
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدمحسن منتظری

گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

شیلا گلدسته

گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

جلال شیرازی

بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

الهام صنعتگر

گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

رضا وفایی شوشتری

گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

ویژگی­های زیستی زنبورHabrobracon hebetor Say   در دماهای ۲۰، ۵/۲۲، ۲۵، ۵/۲۷، ۳۰ و ۵/۳۲ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی ۵±۶۵درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی، روی لارو­های Galleria mellonella L.  بررسی شد. برای هر دما تعداد ۸۰ تا ۲۵۰ تخم زنبور به عنوان گروه همزاد پرورش داده شد. دوره جنینی تخم­های نر و ماده به ترتیب از ۱۲/۴ و ۴۵/۳ روز در دمای ۲۰ درجه سلسیوس به  ۲۵/۱ و ۰۶/۱ روز در دمای ۵/۲۷ درجه سلسیوس به طور معنی داری کاهش یافت. طول دوره لاروی در ۲۰ درجه سلسیوس، ۰۰/۷ و ۸۱/۶ روز به ترتیب در لاروهای نر و ماده بود که در ۵/۳۲ درجه سلسیوس به کوتاه­ترین مقدار و به ترتیب برابر ۴۳/۲ و ۴۷/۲ روز رسید. طولانی­ترین و کوتاه­ترین دوره شفیرگی افراد نر و ماده به ترتیب در ۲۰ درجه سلسیوس برابر ۱۲/۱۶ و ۲۷/۱۸ روز و در ۵/۳۲ درجه سلسیوس به ترتیب ۰۵/۵ و ۰۲/۵ روز ثبت شد. بیشترین طول عمر زنبورهای نر و ماده به ترتیب در ۲۰ درجه سلسیوس ۸۳/۴۲ و ۴۴/۵۸ روز و کمترین آن در ۵/۳۲ درجه سلسیوس ۰۵/۱۶ و ۰۲/۱۴ روز بود. نرخ سره زادآوری (R۰)، نرخ سرشتی افزایش جمعیت (r) و نرخ کرانمند افزایش جمعیت (λ) به ترتیب بین ۸۱/۲۹-۹۸/۴ فرد نتاج، ۲۰۰۱/۰-۰۳۷۸/۰ بر روزو ۲۰۶۵/۱-۰۳۵۱/۱ بر روز در دماهای ۲۰ و ۵/۲۷ درجه سلسیوس به ترتیب به عنوان کمترین و بیشترین مقادیر به­ دست آمد. طول دوره یک نسل حداکثر ۵۰/۴۲ روز و حداقل ۱۶/۱۵ روز به ترتیب در دماهای ۲۰ تا ۵/۳۲ محاسبه شد. زنبور ماده حداقل به ۶۲/۲ روز در دمای ۵/۲۷ درجه سلسیوس و حداکثر به ۱۸/۸ روز در دمای ۲۰ درجه سلسیوس برای شروع تخمگذاری نیاز داشت. با توجه به نتایج و لحاظ اقتصاد تولید انبوه، دمای ۵/۲۷ درجه سلسیوس برای پرورش زنبور H. hebetor روی لارو­های G. mellonellaمناسب می­باشد.

کلیدواژه ها

Habrobracon hebetor, جدول زندگی, پارامترهای رشد جمعیت, دما, Galleria mellonella

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.