یونس کریمپور - گروه گیاهپزشکی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه ارومیه - ارومیه / ایران
کیخسرو امامی - گروه گیاهپزشکی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه ارومیه - ارومیه / ایران
حسین لطفعلی زاده - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز.

کرم برگخوار قیچ، Hyles zygophylli L. در نواحی شرقی منطقه دیرین ­شمالگان  انتشار داشته و از برگ های قیچ،Zygophyllum fabago L. تغذیه می کند. به منظور مطالعه ویژگی های زیستی و انگل واره های این پروانه پرورش مداوم آن در شرایط صحرایی و آزمایشگاهی انجام شد. نتایج نشان داد که این شب پره دارای چهار نسل در سال بوده و به صورت شفیره در عمق ۲ تا ۶ سانتیمتری خاک زمستان گذرانی می کند. چرخه زیستی سالیانه آن از اوایل اردیبهشت با خروج حشرات کامل حاصل از شفیره های زمستان گذران آغاز و با شفیره شدن لاروهای سن آخر نسل چهارم در اواسط مهر پایان می یابد. حشرات کامل شب پره ۲ تا ۳ روز بعد از ظاهر شدن جفت گیری و در سطح زیرین برگ ها و روی ساقه های قیچ بشکل نامنظم تخم گذاری می کنند. تخم ها کروی، سبزروشن و قطر آنها ۱/۰±۱/۱ میلی متر است. بسته به شرایط آب و هوایی، دوره رشد و نمو جنینی بین ۳ تا ۵ روز، رشد و نمو لاروی بین ۱۸ تا ۲۵ روز و نهایتا مرحله شفیرگی بین ۱۲ تا ۱۶ روز طول می کشد. کرم برگخوار قیچ دارای ۵ سن لاروی بوده و در لاروهای سن آخر طول بدن در زمان استراحت ۶/۶ تا ۹/۶ میلی متر، وزن بدن ۸/۳ تا ۹/۴ گرم و عرض کپسول سر ۸/۴ میلی-متر است. لاروهای این شب پره توسط دو گونه از مگس های خانواده Tachinidae به نام های Tachina praeceps Meigen و Masicera sphingivora (R.-D.) و شفیره های آن نیز توسط زنبور انگل واره Proconura barbara Masi از خانواده Chalcididae در منطقه ارومیه پارازیته می شوند. رابطه انگلی بین گونه های فوق با شب پره H. zygophylli برای اولین بار گزارش می شود.

زیست شناسی, Hyles zygophylli, ارومیه