عضوگیری در دستور کلام: راهکاری برای مصالحه دستور جمله و دستور معترضه

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 143

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LSI-13-26_001

تاریخ نمایه سازی: 17 دی 1401

چکیده مقاله:

دستور کلام نظریه ای است که پردازش کلام را به دو حوزه مستقل ولی مرتبط به هم واگذار می کند: نخست حوزه دستور جمله که عهده دار ابعاد صورت و معنی جمله و چینش اجزای آن است، دوم حوزه دستور معترضه که مسئولیت سازمان دهی کلام در سطحی فراتر از جمله را به عهده دارد و بیشتر به ارتباط بین مطالب زبانی با موقعیت فرازبانی کلام می پردازد. عضوگیری یک فرایند شناختی است که به واسطه آن یک تکه از متن مانند یک بند، گروه، واژه یا واحدی دیگر، مثلا یک قطعه متنی که صورت هیچ سازه نحوی دیگری را ندارد، از حوزه دستور جمله وارد حوزه دستور معترضه می شود تا به رمزگذاری مولفه هایی از موقعیت کلام بپردازد که واحدهای حوزه دستور جمله برای آنها ناکافی و یا نامناسب می نمایند، مولفه هایی چون سازمان دهی متن، تعامل سخنگو با مخاطب و نیز بیان نظرات سخنگو. نوشته حاضر پس از ضبط داده های گفتاری روزمره فارسی در یک دورهپنج ماهه که مشتمل بر ۵ هزار جمله زبان فارسی می­شد، ضمن بررسی بعضی از جنبه های ناروشن پدیده عضوگیری، عناصر حاصل از عضوگیری را تحت عنوان گزیده ها مشتمل بر انواع آنی، ساخت مند و قالبی توصیف و تحلیل کرده است. علاوه بر آن، این تحقیق نشان می دهد پایه گیری عناصر مذکور به چهار گونه در گفته (پاره گفت) میزبان خود و یا بافت شکل می گیرد. در ضمن چنین استدلال شد که با معرفی انگیزه هایی چون پردازش ذهنی و رقیب شامل اقتصاد و تصویرگونگی، در کنار دیگر عوامل شکل گیری فرایند عضوگیری، می توان تصویر روشن تری از این سازوکار ارائه کرد. درواقع، پژوهش حاضر  انگیزه های رخداد فرایند عضوگیری و ساخت های حاصل از آن را تا حد قابل توجهی نمایان می سازد.

نویسندگان

سلیمان قادری نجف آبادی

دانشگاه اصفهان

محمد عموزاده

دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آزموده، حسن، محمد عموزاده و والی رضایی (۱۳۹۶). «بررسی جابجایی ...
  • آزموده، حسن، محمد عموزاده، والی رضایی و اسفندیار طاهری (۱۳۹۶). ...
  • آزموده، حسن و محمد عموزاده (۱۳۹۶). «فرایند عضوگیری و بند ...
  • انوری، حسن و حسن احمدی گیوی (۱۳۷۸). دستور زبان فارسی. ...
  • شریعت، محمدجواد (۱۳۶۶). دستور زبان فارسی. تهران: انتشارات اساطیر ...
  • عموزاده، محمد و حسن آزموده (۱۳۹۳). «جنبه های دستور معترضه ...
  • عموزاده، محمد و اعظم نورا (۱۳۹۳). «دستوری شدگی عبارت یعنی ...
  • Berman, S. M., M. A. Mandelkern, H. Phan, & E. ...
  • Blakemore, D. (۲۰۰۵). “And-parentheticals”. Journal of Pragmatics. ۳۷, ۱۱۶۵-۸۱ ...
  • Bolinger, D. (۱۹۸۹). Intonation and its Uses: Melody in Grammar ...
  • Clark, H. (۱۹۹۶). Using Language. Cambridge: Cambridge University Press ...
  • Clark, H., F. Tree, & E. Jean (۲۰۰۲). “Using uh ...
  • Croft, W. (۲۰۰۳). (۲nd edn). Typlogy and Universals. Cambridge: Cambridge ...
  • Dehé, N., & Y. Kavalova (eds.) (۲۰۰۷). Parentheticals. Amsterdam & ...
  • Devinsky, O. (۲۰۰۰). “Right cerebral hemisphere dominance for a sense ...
  • Dik, S. C. (۱۹۹۷). The Theory of Functional Grammar (Part ...
  • Dixon, R. M. W. (۲۰۰۵). A Semantic Approach to English ...
  • Du Bois J. W. (۱۹۸۵). “Competing motivations”. Iconicity in Syntax. ...
  • Espinal, M. (۱۹۹۱). “The representation of disjunct constituents”. Language. ۶۷, ...
  • Haiman, J. (۱۹۸۳). “Iconic and economic motivation”. Language. ۵۹, ۷۸۱–۸۱۹ ...
  • Heine, B. (۲۰۱۳). “On discourse markers: Grammaticalization, pragmaticalization, or something ...
  • Heine, B., G. Kaltenböck, T. Kuteva, & H. Long (۲۰۱۷). ...
  • Heine, B., G. Kaltenböck, T. Kuteva, & H. Long (۲۰۱۳). ...
  • Hilpert, M. (۲۰۱۳). Constructional Change in English: Developments in Allomorphy, ...
  • Kaltenböck, G. (۲۰۰۷). “Spoken parenthetical clauses in English”. Parentheticals. N. ...
  • Kaltenböck, G., B. Heine, & T. Kuteva (۲۰۱۱). “On thetical ...
  • Kaltenböck, G., & B. Heine (۲۰۱۴). “Sentence grammar vs. thetical ...
  • Mazeland, H. (۲۰۰۷). “Parenthetical sequences”. Journal of Pragmatics. ۳۹, ۱۸۱۶–۶۹ ...
  • Mithun, M. (۲۰۰۸). “The extension of dependency beyond the sentence”. ...
  • Schneider, S. (۲۰۰۷). Reduced Parenthetical Clauses as Mitigators: A Corpus ...
  • Sherratt, S., & K. Bryan (۲۰۱۲). “Discourse production after right ...
  • Traugott, E., & G. Trousdale (۲۰۱۳). Constructionalization and Constructional Changes. ...
  • نمایش کامل مراجع