تحلیل نسبت تهذیب اجتماعی با انسان اجتماعی؛ نقد کتاب (تهذیب اجتماعی ~ انسان اجتماعی)
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 22، شماره: 8
- کد COI اختصاصی: JR_IHCS-22-8_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 230
نویسندگان
استادیار گروه فلسفه دین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
پرسش محوری این پژوهش، تحدید نسبت مفهومی مساله «تهذیب اجتماعی» با «انسان اجتماعی» است تا از این رهگذر بتوان به یکی از مهمترین چالشهای امروز جامعه پیرامون چگونگی تعامل انسان در روابط اجتماعی پیچیده و جدید کنونی پرداخت. بدین ترتیب پس از معرفی کلی و چارچوب آراء کتاب «انسان اجتماعی» اثر «دارندرف» و اشاره کوتاهی درباره ابعاد شکلی آن، به مبانی مفهوم انسان اجتماعی نزد وی میپردازد. در این فراز، نشان خواهد داد که امکان فراتر رفتن از آنچه او به عنوان «واحد تحلیل مساله» اندیشیده و ارائه تلقی اجتماعی دقیقتری نیز، وجود دارد. اگرچه نزد «دارندرف»، دو مفهوم نقش اجتماعی و وضعیت اجتماعی، تشکیل دهنده انسان اجتماعیاند و از این طریق، دو واقعیت فرد و جامعه به یکدیگر مرتبط میشوند، اما از آنجا که موضوع ذهن وی، مساله «تهذیب اجتماعی» نبوده است، تا بدینجا پیش نیامده که چگونه میتوان مفهوم انسان اجتماعی را با تهذیب اجتماعی پیوند زد؟ «دارندرف» در تحلیل خود، برای دو مفهوم فرد و جامعه، هویت مستقلی در نظر می گیرد و انسان اجتماعی نزد وی، فرد انسانی است که دارای نقش های اجتماعی گوناگونی است. از این رو انسان اجتماعی وی را باید «انسان در اجتماع» نامید، اما در تحلیلی دیگر، فرد مستقل از جامعه قابل تصور نیست بلکه هویت حقیقی افراد، در جامعه و روابط اجتماعی شکل می گیرد. مقاله در ادامه از سه ویژگی مفهوم تهذیب اجتماعی یاد کرده و به پرسش جبر سازمانی میپردازد و در پایان، به ضرورت های پژوهشی در اینباره و بهخصوص مساله نقشه جامع اخلاقی، تاکید ورزیده است.کلیدواژه ها
تهذیب اجتماعی, انسان اجتماعی, نقد, تمدن, نقشه اخلاقی, انسان شناسی, فلسفه علوم اجتماعیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.