حسن نقی زاده خورجستان - دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

دولت ها برای اجرای وظایفی راکه قانون اساسی آنها را مکلف آنها کرده است، می بایست از منابع مالی متعددی استفاده نمایندکه مهم ترین آنها، درآمد مالیاتی است که به علت شفافیت در دریافت و پرداخت، از مشروعیت بالایی برخوردار است. اما دریافت مالیات توسط دولت همیشه با چالش هایی همراه بوده است که یکی از شاخص ترین آنها کیفیت حاکمیتی است. لذا قدرت دولت در اخذ مالیات می تواند یک معیار و شاخص برای توانمندی حاکمیتی دولت به حساب آید. هر چه توان اخذ مالیات برای یک دولت بیشتر باشد، نقش حاکمیتی آن دولت قویتر خواهد بود. لذا در این تحقیق تاثیرکیفیت حاکمیتی بر درآمد مالیاتی در بازه زمانی ۱۳۹۹-۱۳۷۴و با استفاده از داده های سالیانه در کشور ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشاندن دهنده این واقعیت است که تاثیر متغیرهای کیفیت حاکمیتی؛ صدا و پاسخگویی (VA)، اثر بخشی دولت (GE)، کیفیت نظارتی (RQ)، حکم قانون(RF) و کنترل فساد (CC) به ترتیب ۵۶/۱، ۰/۲۸، ۰/۱۶، ۰/۱۹، ۰/۵ درصد در کوتاه مدت بر درآمد مالیاتی (TXI) خواهد افزود. این در حالی است که تاثیر متغیر ثبات سیاسی بدون خشونت (PN) بر درآمد مالیاتی (TXI) در کوتاه مدت هر چند مثبت است ولی مدت معنی دار بدست نیامد. همچنین تاثیر متغیر ها صدا و پاسخگویی (VA)، ثبات سیاسی بدون خشونت (PN)، اثر بخشی دولت (GE)، کیفیت نظارتی (RQ)، حکم قانون(RF) و کنترل فساد (CC) به ترتیب ۳/۳۴، ۰/۷۹، ۳/۰۹، ۳/۹۵، ۰/۵۸، ۱/۸۴ درصد در بلندمدت بر درآمد مالیاتی (TXI) می افزاید. بطورکلی تاثیر کیفیت حاکمیتی بر درآمد مالیاتی در کشور ایران مثبت است و بیشترین تاثیر گذاری بر درآمد مالیاتی کشور در کوتاه مدت مربوط به متغیر پاسخگویی دولت (VA) و در بلندمدت متغیرکیفیت نظارتی (RQ) است و کمترین تاثیرگذاری در کوتاه مدت و بلندمدت مربوط به متغیر حکم قانون (RF) است. لذا کیفیت حاکمیتی دولت ها قطعا بر افزایش درآمد مالیاتی با اعتمادی که در مردم ایجاد می کند، تاثیر گذار خواهد بود.

درآمد مالیاتی، کیفیت حاکمیتی، ARDL، ایران