نسرین اسدپور - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران
بتول مهدوی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

همواره هدف اصلی هنر و حتی زندگی این بود که  به گسترش تعریف از واقعیت بپردازد که هر چیز «شگفت­ انگیز» را شامل شود. سوررئالیسم بر آن است که از اساس واقعیت را به گونه­ ای دیگر تعریف کند تا با گسترش دادن تعاریف، اموری را که دیگران غیرواقعی می­ نامند، واقعیت نام نهد. آندره برتون و لویی آراگون، با الهام از پژوهش ­های فروید پایه مکتب جدید خود را بر فعالیت درک باطن یا ضمیر ناخودآگاه که منشا تخیل است، بنا نهادند. مکتب سوررئالیسم که در اساس جنبشی پاریسی بود، در ایران با صادق هدایت شکل گرفت. در رمان بوف­کور هدایت و رمان گاوخونی مدرس صادقی از مولفه­ های بارز این مکتب مانند: زاویه دید اول شخص، تصادف عینی، فردگرایی و گریز از اجتماع ، اشیای سوررئالیستی، عشق و غریزه جنسی، جهان وهم و رویا، زمان و مکان نامشخص، تخیل، درون­مایه ­های اگزیستانسیالیستی، ابهام، اقتباس از نظریه روانکاوی فروید، اسطوره و نماد،  نگارش خودکار، تضاد و تناقض و  طنز بهره گرفته شد. نوشتار پیش­رو، با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است و به این برآیند کلی ­رسیده که مولفه ­های مشترک سوررئالیستی در هر دو اثر نمود دارد؛ اما گوناگونی بسامد مولفه­ های مشترک در بوف­کور بیشتر است. با این توضیح که جهان راوی بوف­کور گسترده است و در هر دو، مولفه سوررئالیستی به شکل های متنوع در متن وجود دارد.

صادق هدایت, بوف کور, مدرس صادقی, گاوخونی, مولفه های سوررئالیسم