آرزو یوسفی پرشکوه - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
جعفر محقق نیشابوری - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
یونس کریم پور - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
جلال شیرازی - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سن شکارگر(F.)  Andrallus spinidens یکی از مهمترین عوامل مهار زیستی لاروهای بال پولک داران در مزارع برنج شمال کشور است. برای امکان سنجی استفاده از این شکارگر همراه با آفت کش های توصیه شده علیه آفات برنج، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. اثرات شش آفت کش مورد استفاده در مزارع برنج شمال کشور (شامل سه نوع حشره کش، دو نوع قارچ کش و یک نوع علف کش) با استفاده از روش تغذیه ای روی پوره های سن چهارم این شکارگر بررسی شد. آفت کش ها بر اساس دز توصیه شده در مزرعه، تهیه شدند. برای تیمار شاهد از آب مقطر استفاده شد. به مدت ۲۴ ساعت، تشتک های ۲ میلی لیتری حاوی تیمارهای سموم در اختیار پوره ها قرار داده شد. سپس ظروف تیمارهای مختلف سموم حذف و ۲ تا ۳ عدد لارو سن آخر Galleria mellonella همراه با آب مقطر در اختیار پوره ها قرار گرفت. آزمایش ها در شرایط آزمایشگاهی با دمای ۵/۰±۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۷۰ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی انجام شدند. مرگ ومیر پوره ها و حشرات کامل به صورت روزانه ثبت شد. نتایج نشان داد کمترین مقدار زادآوری در مقایسه با شاهد، مربوط به حشره کش های فیپرونیل، دیازینون و مالاتیون و بیشترین مقدار آن در علف کش پرتیلاکلر بود. گروه بندی آفت کش های یادشده بر مبنای اثر کل ((E طبق توصیه IOBC محاسبه شد. حشره کش های فیپرونیل، دیازینون و مالاتیون با ۱۰۰% کشندگی در رده ۴ (گروه زیان آور)، قارچ کش های ایپردیون+کاربندازیم و تری سیکلازول به ترتیب با ۸۴/۸۶% و ۵۸/۹۱% در رده ۳ (نسبتا زیان آور) و علف کش پرتیلاکلر، با ۳۹/۷۴% تلفات در رده ۲ (کمی زیان آور) قرار گرفت. بنابراین در صورت تایید نتایج مزرعه ای، کاربرد حشره کش های مورد بررسی هنگامی که این شکارگر در شالیزارها فعال است، توصیه نمی شود.

اثرات جانبی, سن شکارگرAndrallus spinidens, روش تغذیه ای, گروه بندی آفت کش ها, IOBC