مجید حیدری - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بوعلی همدان
امید بهمنی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بوعلی همدان
راهله ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بوعلی همدان

بخش غیر اشباع خاک اهمیتی فراوان در چرخه آبی طبیعت دارد. یکی از مهمترین شاخص هایی که ویژگی های این بخش را به صورت کمی بیان می کند ، منحنی رطوبتی خاکاست. اما از آنجا که اندازه گیری مستقیم آن چه در مزرعه و چه در آزمایشگاه پر هزینه و وقت گیر بوده ، از این رو استفاده از توابع انتقالی برای برآورد خصوصیات هیدرولیکی خاک توصیه می شود. برنامه Retc با استفاده از تعدادی نقاط اندازه گیری مکش و رطوبت می تواند منحنی مشخصه رطوبتی و توابع هیدرولیکی خاک و متغیرهای انها را با روش بهینه سازی در قالب 5 روش مختلف تعیین کند. در این تحقیق تاثیر نوع متغییرهای ورودی در این برنامه بر روی براورد منحنی رطوبتی خاک های همدان بررسی شد. به منظور ارزیابی روش های مختلف برنامه Retc از شاخص های آماری میانگین خطا (AE) و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) استفاده شد . نتایج نشان داد که افزوده شدن وزن مخصوص ظاهری و همچنین یک و دو نقطه نگهداشت رطوبتی (میزان رطوبت در پتانسیل های ماتریک 33- و 1500- کیلوپاسکال) به متغییرهای ورودی توابع انتقالی باعث کاهش دقت مدل شده است . نتایج حاصله دقت بالای مدل را پیش بینی و شبیه سازی روابط بین پتانسیل ماتریک و مقدار رطوبت خاک نشان داد.

خصوصیات هیدرولیکی ، منحنی نگهداشت رطوبتی ، Retc