اسماعیل امجدی نظرلو - گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
مقصود پژوهنده - گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
سولماز عظیمی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
رعنا ولیزاده کامران - گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

در پژوهش پیش رو، اثر عصاره پروتئینی بذر اقاقیا (Robinia pseudoacacia)، ماشک خوشه­ای (Vica villosa)، یونجه (Medicago sativa) و عدس (Lens culinaris) در شرایط آزمایشگاهی به صورت برون تنی و درون تنی روی فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و طول دوره لاروی کرم غوزه پنبه، Helicoverpa armigera (Hübner)، بررسی­شد. چهار غلظت (۱۴، ۱۵/۱۳، ۰۵/۱۰ و ۷/۹ میکروگرم) از عصاره پروتئینی بذر اقاقیا، ماشک خوشه­ای، یونجه و عدس، عصاره اقاقیا در مقایسه با دیگر عصاره های پروتئینی بیشترین اثر مهارکنندگی را نشان داد. بالاترین مهارکنندگی آنزیم تحت تاثیر هر چهار مهارکننده در pH برابر ۹ مشاهده شد.آنالیز زایموگرام در تایید سنجش کمی آنزیم، مهار آنزیم آلفا-آمیلاز را در کاهش ضخامت باند نشان داد. در بالاترین غلظت از عصاره پروتئینی بذر یونجه، ۴۹% مهار آنزیم مشاهده شد. در حضور مهارکننده اقاقیا در غلظت ۴۱ میکروگرم بر میلی لیتر، ۷۶% فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز کاهش یافت. آنزیم آلفا آمیلاز با غلظت­های مختلف عصاره پروتئینی عدس سنجش شد و یک روند مهارکنندگی وابسته به غلظت به دست آمد در بالاترین غلظت، ۵۱% مهار آنزیم مشاهده ­شد. همچنین چهار غلظت مختلف مهارکننده ماشک گل­خوشه­ای هم با عصاره آنزیمی سنجش شد و در بالاترین غلظت ماشک گل خوشه­ای، ۶۱% درصد مهار آنزیم مشاهده شد. نتایج به دست­آمده نشان داد که فعالیت آنزیم آمیلاز از سن دو به بعد و پس از تغذیه از تیمار اقاقیا نسبت به سایر تیمارها کاهش معنی­داری داشت. همچنین طول دوره لاروی در تیمار اقاقیا (۱۲/۱±۰۳/۴۹ روز) در مقایسه با دیگر تیمارها به طور معنی داری طولانی­تر بود. مطالعات مهارکنندگی نشان داد که عصاره پروتئینی بذر اقاقیا توان مهارکنندگی خوبی برای آنزیم آمیلاز این آفت داشت.

آنزیم گوارشی, روده, بازدارنده آنزیم, کرم غوزه پنبه