اثر ترکیب سطوح مختلف ۲,۴-D و BAP در محیط کشت ۱/۴ MS بر برخی خصوصیات کالوس زایی قطعات گره دار شاخه فرعی میانی نسترن وحشی

پژوهش حاضر در راستای دست یابی به روش مناسب ریزازدیادی گیاه دارویی نسترن وحشی (Rosa canina L.) به عنوان مهم ترین پایه گل رز انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو فاکتور BAP با غلظت های (صفر، ۷۵/۰، ۵/۱، ۲۵/۲ و سه mgL-۱) و ۲,۴-D با غلظت های (صفر، ۵/۱، ۵/۲، چهار و ۵/۵ mgL-۱) در محیطکشت MS ۱/۴ در چهار تکرار (هر تکرار شامل دو ریزنمونه) انجامشد. نمونه ها در اواسط فصل پاییز از قسمت میانی ساقه های فرعی میانی درختچه ای در مرحله میوه دهی (قرمز پررنگ) تهیه شدند، قطعاتگرهدار ۵/۱ سانتیمتری با اتانول ۷۰ درصد به مدت یک دقیقه و هیپوکلریت سدیم ۱۰ درصد به مدت ۱۵ دقیقه ضدعفونی و سپس آبشویی شدند. نمونه ها در اتاق رشد در دمای ۲۳ تا ۲۵ درجهسانتیگراد و دوره فتوپریودی ۱۶ ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگهداری شدند. پس از گذشت سه ماه از تاریخکشت و بدون انجام هیچگونه واکشتی، آزمایش متوقف گردید. نتایج نشان داد؛ در محیط کشت ۱/۴ MS، افزایش غلظت ۲,۴-D موجب افزایش دو شاخص وزن تازه و خشک کالوس و افزایش غلظت BAP موجب کاهش دو شاخص مذکور میشود. تیمار دارای ۵/۲ mgL-۱ ۲,۴-D به علاوه ۷۵/۰ mgL-۱ BAP، تیمار دارای ۵/۵ mgL-۱ ۲,۴-D به علاوه ۲۵/۲ mgL-۱ BAP و هم چنین تیمار دارای ۵/۵ mgL-۱ ۲,۴-D به علاوه ۷۵/۰ mgL-۱ BAP بیشترین وزن تازه و خشک کالوس را داشتند. در ضمن، کالوس های به دست آمده دارای بافتی با سفتی متوسط (ترد)، ناصاف (گره دار) و به رنگ سفید برفکی آمیخته به سبز کم رنگ بودند، روی برخی از کالوس ها لکه های صورتی نیز مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

سفید برفکی ، گیاه دارویی ، لکه صورتی ، وزن تازه ، وزن خشک.