حامد نجفی علمدارلو - گروه اقتصادکشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
کتایون شمشادی یزدی - عضو هیات علمی، موسسه پژوهشهای اقتصادکشاورزی، برنامه ریزی و توسعه روستایی

زنجیره تامین پایدار بر مدیریت زیست محیطی تولید، توزیع و مصرف کالاها تاکید دارد. استفاده از ادوات کشاورزی در قسمت تولید گندم منجر به مصرف انرژی و انتشار آلودگی خواهد شد. همچنین دوری مناطق تولید و مصرف، جا به جایی گندم را ناگزیر کرده است. بنابراین، بخش توزیع نیز یکی از قسمت های مهم در مصرف انرژی و انتشار دی اکسیدکربن به شمار می رود. از این رو، هدف این مطالعه برآورد ارزش سایه ای انتشار دی اکسیدکربن در این دو بخش از زنجیره تامین گندم می باشد. برای این منظور از اطلاعات سال های ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۳ استان های ایران و با استفاده از رهیافت تابع مسافت نهاده، مقدار قیمت سایه ای دی اکسیدکربن به تفکیک بخش تولید و توزیع گندم تخمین زده شده است. نتایج تخمین نشان می دهد که هزینه انتشار آلودگی، ۷/۱۶ درصد از هزینه تولید گندم را تشکیل داده و اعمال آن باعث کاهش نسبت درآمد به هزینه گندم از ۵۵/۱ به ۳۳/۱ می شود. از طرف دیگر ارزش سایه ای انتشار دی-اکسید کربن در بخش توزیع بیشتر از بخش تولید بوده است. بر همین مبنا بایستی اقدامات لازم برای تولید و توزیع پایدار در مورد محصول استراتژیک گندم اعمال گردد، به طوریکه کمترین خسارت به محیط زیست وارد شود.

گندم, ارزش سایه ای آلودگی, مسافت نهاده, زنجیره تولید و توزیع