محسن احمدپور - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند
علیرضا پورخباز - عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه بیرجند
سید محمود قاسمپوری - عضو هیئت علمی گروه محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

در این مطالعه سطوح جیوه در کبد، کلیه و عضله سینه دو گونه پرنده آبزی، چنگر (Fulica atra) و خوتکا معمولی (Anas Crecca) با توجه به سن و جنسیت تعیین شده است. نمونه های چنگر به تعداد ۱۶ عدد و خوتکا معمولی ۱۵ عدد در پاییز ۱۳۹۰ از تالاب بین المللی فریدونکنار جمع آوری شدند. نتایج نشان داد غلظت جیوه در کبد، کلیه و عضله سینه چنگر به ترتیب ۱۶/۰ ± ۳۴/۰، ۰۸/۰ ± ۲۲/۰ و ۱۱/۰ ± ۱۹/۰ میکروگرم/گرم، وزن تر و در خوتکا معمولی به ترتیب ۱۱/۰ ± ۲۸/۰، ۱۳/۰ ± ۲۵/۰ و ۱۱/۰ ± ۱۹/۰ بود. غلظت جیوه بین اندام های مختلف چنگر دارای اختلاف معنی دار آماری بود (۰۱/۰ p <). این اختلاف در اندام های مختلف خوتکا معمولی مشاهده نشد. بین دو گونه اختلاف معنی داری در غلظت جیوه موجود در اندام های آنها مشاهده نشد. جنسیت و سن تاثیری در میزان غلظت جیوه در هر دو گونه نداشت. همچنین، بین کبد چنگر و طول کل بدن آن ارتباط معنی دار وجود داشت (۰۵/۰ > p). در این مطالعه، غلظت جیوه در اندام های مختلف چنگر و خوتکا پایین تر از حد آستانه ای بود که موجب اختلال در تولید مثل و مرگ موجود شود.

جیوه, چنگر, خوتکا معمولی, تالاب بین المللی فریدونکنار