منصور فرج زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان
وحیدرضا صفاری - استادیار بخش باغبانی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان

بیش از 40% از اراضی جهان در شرایط خشک و نیمه خشک قرار داشته و خشکی اصلی ترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی در این اراضی است. توسعه کشاورزی و تولید پایدار در این مناطق به افزایش کارایی مصرف آب بستگی دارد . کارایی مصرف آب نمایه ای برای بیان کمی تولید محصول به ازای واحد آب مصرفی است و با افزایش عملکرد و یا کاهش آب مصرفی افزایش می یابد. از عوامل موثر بر روی کارایی مصرف آب می توان به تشعشع ،دما ، رطوبت و سرعت باد ، نوع و واریته محصول و تراکم کشت در واحد سطح ، تغذیه گیاه ، برنامه ریزی به هنگام آبیاری ، استفاده از سیستمهای مدرن آبیاری ، مدیریت خاک ، آب و گیاه ، کشت بدون خاک و تنظیم کننده های رشد گیاهی اشاره نمود . کشت آبی در کشورهای عراق ، عربستان سعودی و ایران تا سال 2025 به ترتیب به مقدار 92% و 84% و 73% تخمین زده شده است و به طور کل این نوع کشت تا سال 2025 برای ایالات متحده آمریکا و آسیا به ترتیب به میزان 67% و 50% مورد انتظار می باشد. کشت آبی ترکیب مهمی در کشاورزی دنیاست و دامنه وسیعی از تولیدات کشاورزی از جمله سبزیجات ، میوه ها و غلات را پوشش می دهد. بنابراین در کشت ابی بالا بردن کارایی مصرف آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در تولید محصول در شرایط محدودیت اب ، کارایی مصرف آب می تواند د رنتیجه انتخابهای گوناگون به وسیله معیارهای مختلفی بیان شود که در این رابطه معادله های متفاوتی برای کشتهای تک محصولی و کشتهای چند محصولی پیشنهاد می شود . از جمله معادله زیر که در برخی کشتهای تک حصوله مورد استفاده قرار می گیرد. آب به کا رفته برای زمین /عملکرد کل ماده خشک ( Kg ha-1cm-1 ) WUE 2 به سبب افزایش تقاضا برای تولید غذا در سطح جهان ، در نواحی با کمبود آب ، بهبود مصرف آب کشاورزی یک نیاز مبرم است.

خشکی ، کارایی مصرف آب ، کشت آبی ، تولید