زیست ردیابی آلودگی هوای مناطق شهری با استفاده از گونه های چنار و زبان گنجشک (مطالعه موردی: شیراز)

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: فصلنامه محیط شناسی، دوره: 41، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JESJ-41-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 147
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا پورخباز

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند

زهره شیروانی

دانشجوی کارشناسی ارشد گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند

محمد قادر قادری

استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

گیاهان و جانوران به منزله زیست ردیاب در بسیاری از نقاط جهان استفاده شده اند. در این تحقیق، برگ و پوست درختان چنار و زبان گنجشک به منزله زیست ردیاب آلودگی هوا در شیراز ارزیابی شدند. نمونه های گیاه از سایت های چهارگانه (آزادی، ولیعصر، خلدبرین و شهرک گلستان) در دو مرحله (اواخر خرداد و شهریور ۱۳۹۰) جمع آوری شدند. برای تعیین غلظت فلزات سنگین در نمونه های برگ و پوست، پس از هضم اسیدی، از دستگاه جذب اتمی استفاده شد. میزان کادمیوم در همه ایستگاه ها پایین تر از حد تشخیص دستگاه و میانگین غلظت فلزات سرب و مس در نمونه های برگ و پوست بین ایستگاه ها دارای اختلاف معنی داری بود. نتایج به صورت زیر بود: - میانگین غلظت فلزات (g g-۱µ) در برگ چنار: سرب ۸۵/۱، مس ۸۸/۱۴؛ - میانگین غلظت فلزات (µg g-۱) در برگ زبان گنجشک: سرب ۱۸/۱، مس ۲۵/۷. نتایج نشان داد غلظت فلزات سنگین در پوست بیشتر از برگ است. البته برگ درخت چنار، که مقادیر بالاتری از فلزات سنگین را در مقایسه با برگ زبان گنجشک جمع می کند، کارایی بیشتری به منزله بیواندیکاتور برای آلودگی شهری نشان می دهد. هر دو گونه شاخص، در مطالعات مقایسه ای برای تعیین زیستی آلودگی هوای شهری مناسب اند.

کلیدواژه ها

چنار, زیستردیابی, زبان گنجشک, فلزات سنگین, مناطق شهری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.