تحلیل فضایی- زمانی رخداد گرد و غبار در غرب ایران

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: فصلنامه محیط شناسی، دوره: 40، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JESJ-40-2_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 210
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ام السلمه بابایی فینی

Assistant Professor, Geography Department, Payame Noor University, Iran

طاهر صفرراد

PhD Student, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran

مصطفی کریمی

Assistant Professor, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده

پژوهش حاضر سعی دارد رفتار رخداد گرد و غبار در غرب ایران را از منظر مکانی و زمانی تحلیل کند. برای نیل به این هدف از داده های آماری گرد و غبار (اخذشده از سازمان هواشناسی) ۲۶ ایستگاه منتخب در نیمه غربی ایران با پراکنش مناسب طی دوره بیست ساله (۱۹۸۹- ۲۰۰۸) بهره گرفته شده است. برای بررسی رفتار مکانی گرد و غبار از ابزار تحلیل روند و برای بررسی رفتار زمانی آن از روش آماری من کندال (به علت ناپارامتریک بودن داده های فراوانی گرد و غبار) استفاده شد. رفتار مکانی فراوانی گرد و غبار گویای افزایش شمال به جنوب این پدیده به صورت خطی است، حال آنکه در راستای غرب به شرق رفتار خطی در داده ها مشاهده نشد و مشخص شد که رفتار مکانی وقوع گرد و غبار در این راستا به صورت منحنی (تابع چندجمله ای درجه دوم) است به این معنی که افزایش رخداد گرد و غبار با حرکت به سوی شرق و کاهش گرد و غبار با ادامه حرکت به سمت شرق مشاهده می شود. با مطالعه رفتار زمانی رخداد گرد و غبار مشخص شد که برخی از ایستگاه ها روند صعودی (اراک و خرم آباد) و فقط دو ایستگاه قزوین و خرم دره روند نزولی (با سطح اطمینان ۹۵ درصد) در فراوانی وقوع گرد و غبار دارند. بررسی تغییر زمان حداکثر فراوانی گرد و غبار در منطقه مورد مطالعه نشان داد که ایستگاه های یاسوج، قزوین، سنندج، خرم آباد و اراک به سمت ماه های گرم و ایستگاه های اردبیل، ارومیه، آبادان، اهواز، پارس آباد، تبریز، خرم دره، خوی، دزفول، دهلران، زنجان، سقز، شهرکرد، کرمانشاه و همدان به سمت ماه های سرد جابه جا شده اند و در سایر ایستگاه ها (ایلام، امیدیه، ماکو، اسلام آباد غرب و میانه) جابه جایی محسوسی به سمت ماه گرم یا سرد مشاهده نشده است.

کلیدواژه ها

Dust Storm, Mann-Kendall, Spatial analysis, Trend Analysis, West of Iran

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.