کمال الدین نیکنامی
محمد رضا سعیدی هرسینی

پراکنش های مواد باستان شناختی در روی زمین سیماها، دارای الگوهای ویژه توزیع مکانی اند. شناخت ساختار این الگوها و تغییرات آنها در تخمین تافانومی زمین سیماها که تحت تاثیر عوامل انسانی و طبیعی حاصل می شوند، از اهمیت ویژه ای در مطالعات "زمین سیما باستان شناسی"محسوب می شود. امروزه باستان شناسان و همچنین متخصصان سایر علوم ذیربط علاقه مند به حفظ محیط های فرهنگی و طبیعی، گرایش مثبتی را به منظور شناخت فرایند های تافانومیک زمین سیماها- که طی آن تغییرات و تهدیدات فاحشی در زمین سیماها حادث شده و باعث از بین رفتن اطلاعات زمینه ای آنها می شوند از خود نشان می دهند. شناخت فرایندهای تافانومیک نیاز به آگاهی از مباحث نظری مربوط و نیاز به استفاده از روش های کمی، روش های طبقه بندی و تحلیلی دارد. در این مقاله با یک رویکرد روش شناختی حل مسئله، و در چارچوبی تحلیلی، و با استفاده از مدل های کمی، تاثیر عوامل انسانی در تغییرات زمین سیماها مورد بررسی قرارمی گیرد. چند نوع از بافت های کاربری از زمین، در منطقه مورد مطالعه مورد سنجش قرارگرفته و دامنه تغییرات در یک دوره پنجاه ساله با استفاده از مدل زنجیره ای مارکوف تخمین زده می شود. نتایج حاصل تغییرات، جابه جایی یا انهدام آثار فرهنگی را روی سطح نشان می دهند.

Cultural Material, Iranian Survey Project, Landscape archaeology, Landscape Taphonomy, Land use Pattern, Markov Chain Models, quantitative analysis