تحلیل واگرایی شار رطوبت ازمنابع رطوبتی اطراف ایران و اثرات آن بر توزیع فضایی نابرابر بارش در نیمه جنوبی ایران
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: نشریه هواشناسی و علوم جو، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JMAS-1-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 107
نویسندگان
گروه آب و هواشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
توزیع نابرابر بارش در نیمه جنوبی ایران از جمله عواملی است که می تواند در پراکنش منابع آب، کشاورزی و در نهایت نابرابری های اجتماعی- اقتصادی و عدالت اجتماعی اثر گذار باشد. ، تحلیل میزان واگرایی شار رطوبت از منابع رطوبتی در شرایط ترسالی و خشکسالی یکی از عوامل اثرگذار بر رخداد نابرابر بارش در این منطقه است. در این پژوهش از دادههای بارش روزانه بیش از ۳۰۰ ایستگاه، در دوره آماری ۱۹۸۱ لغایت ۲۰۱۰ (۱۳۶۰-۱۳۸۹) برای ماه های اکتبر تا می (مهر تا اردیبهشت) استفاده شده است. برای محاسبه وضعیت خشک با تر بودن هر ماه ازروش آماری متعامد تجربی (EOF) استفاده شده است. پس از تعیین ماههای خشک و تر، بررسی واگرایی شار رطوبت از منابع رطوبتی اطراف ایران بسوی منطقه مورد مطالعه گرتههای همدیدی دو ماه خشک و دو ماه تر انتخاب شده و سپس نقشههای شار رطوبت برای سه دوره زمانی و چهار لایه مختلف وردسپهر محاسبه شده است. به طور کلی در سالهای پرباران، سامانههای همدیدی مناسبی در نواحی شرقی و شمالشرقی و غرب شبهجزیره عربستان سبب میشود که رطوبت مناسبی از پهنه های آبی مزبور به سوی نواحی جنوبغربی و جنوبی ایران منتقل و بارشهای مناسبی را ایجاد نماید. این بارش ها از پراکنش فضایی مناسبی نیز برخوردار می باشند. بطوری که در زمان ترسالی دریایعرب و دریای عمان به طور میانگین در تمام لایهها با سهم حدود ۷۷ درصد، بیشترین مقدار شار را به سوی منطقه مورد مطالعه گسیل داشته است. در زمان خشکسالی و بارشهای بسیار کم، شرایط مناسب همدیدی و جریانات مناسبی که بتواند رطوبت را از دریایعرب، دریای عمان و دریایسرخ به سوی نواحی جنوبغربی و جنوب ایران منتقل سازد، وجود نداشته و فقط تاثیر جریان های شکل گرفته از روی شرق مدیترانه به سوی نواحی مزبور دیده می شود که سبب تشدید نابرابری در توزیع بارش می گردد.کلیدواژه ها
نابرابری توزیع بارش, خشکسالی, شار رطوبت, جنوب ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.