سید محمود طباطبایی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی اب دانشگاه زابل
احسان محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه زابل

یکی از عوامل مهم مدیریت منابع ابدر کشاورزی استفاده از اطلاعات به روز شده منابع ابی موجود در هر منطقه است. در بسیاری موارد در مناطق بیابانی کشور و همجوار با منابع آب شور ، چاه های عمیق بدون مطالعه کافی و جامع حفر شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است. این امر با تاثیر مستقیم بر گرادیان هیدرولیکی ، باعث پیشروی آب شور در سفره های آب زیرزمینی شده است در صورتی که با داشتن اطلاعات دقیق و به روز از وضعیت منابع اب زیرزمینی مانند وضعیت تغذیه ، برداشت و روند تغییرات در طول یک دوره آکاری چند ساله می توان در برنامه های مدیریتی لازم نظیر برداشت مفدار مجاز زارعین از منابع آب زیرزمینی نق بسزایی ایفا نمود. دشت جیرفت استان کرمان در سالهای اخیر به دلیل بهره برداری بی رویه از منابع اب زیرزمینی با افت شدید سطح ایستابی روبرو شده است. جهت بررسی روند تغییرات افت سطح ایستایی و شوری آب زیرزمینی در یک دوره 8 ستاه (87 تا 80) از داده های چاههای پیزومتری و کنترل شوری در مناطق مختلف دشت استفاده گردید. همچنین روند سالانه تغییرات شوری در هر منطقه باتوجه به تغییرات سطح ایستاسس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در برخی سالهای آبی شوری افزایش و در برخی دیگر شوری کاهش پیدا کرده است. همچنینی میزان افت سطح آب زیر زمینی در طول دوره آماری بصورت صعودی روبه افزایش است که این نشان دهنده خشکسالی های پی در پی و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی می باشد.

افت سطح آب زیرزمینی ، تغییرات شوری ، خشکسالی ، دشت جیرفت