مطالعه آزمایشگاهی راندمان استهلاک انرژی در سرریزهای پلکانی-کنگره ای

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 20، شماره: 74
  • کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-20-74_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 99
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی اسمعیلی ورکی

دانشیار دانشکده کشاورزی، و وابسته پژوهشی گروه مهندسی آب و محیط زیست پژوهشکده حوضه آبی دریای خزر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

مرجان کشاورز اسکندری

دانش آموخته کارشناسی ارشد؛ دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

جریان آب عبوری از سرریز سدها انرژی جنبشی بالایی دارد که می تواند آسیب های زیادی بر تاسیسات پایین دست و فرسایش شدید بستر رودخانه وارد کند. انرژی معمولا با ایجاد حوضچه آرامش در پایین دست سرریزها، پرتاب کننده های جامی شکل و پلکان در سرریزها مستهلک می شود. سرریزهای پلکانی یکی از سازه های متداول به منظور استهلاک انرژی و نیز کاهش ابعاد حوضچه آرامش در سدهاست. در این پژوهش، تاثیر ایجاد کنگره­ها با ارتفاع ۵/۰ و ۷۵/۰ ارتفاع پلکان (h)، فواصل کارگذاری برابر و دو برابر ارتفاع پلکان و سه اندازه زبری سطح پلکان به­ترتیب برابر با ۰۰۲/۰، ۰۰۴/۰ و ۰۰۶/۰ متر بر افت انرژی کل در پایین دست سرریز پلکانی با شیب­های ۱:۱، ۱:۲ و ۱:۳ به صورت آزمایشگاهی بررسی شده است. بررسی نتایج نشان می­دهد در سرریز پلکانی با شیب ۱:۱ ایجاد کنگره با ارتفاع h۵/۰، فاصله کارگذاری h۲ و طولی برابر با طول پلکان به افزایش ۷/۱۲ درصد در افت انرژی می انجامد. تجزیه و تحلیل نتایج به­دست ­آمده در سرریز پلکانی با شیب ۱:۲ نشان می­دهد ایجاد کنگره با ارتفاع h۷۵/۰ و فاصله کارگذاری h۲ و طول کنگره برابر با ارتفاع پلکان، میزان افت انرژی را ۴/۸ درصد نسبت به حالت بدون کنگره افزایش می دهد. مقایسه نتایج حاکی از آن است که در سرریز پلکانی با شیب ۱:۳ ایجاد آستانه­ای یکپارچه با طول h و ارتفاع h۵/۰ با افزایش ۷/۴ درصد در افت انرژی، نسبت به حالت بدون کنگره، مناسب ترین عملکرد را دارد. مقایسه ها همچنین نشان می دهد اعمال زبری در سرریزهای مورد مطالعه عملکرد آنها را کاهش می­دهد و میزان افت نسبی انرژی را به طور متوسط ۶/۳ درصد نسبت به حالت­های بدون زبری کم می­کند.

کلیدواژه ها

اتلاف انرژی, رژیم جریان, زبری, سرریز پلکانی, سرریز کنگره ای, شیب سرریز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.