ارزیابی راندمان توزیع آب در کانال های بتنی و کانالت ها در شبکه های آبیاری استان خوزستان
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 19، شماره: 72
- کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-19-72_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 287
نویسندگان
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و
استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
مربی پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
مربی پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
مربی پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، خوزستان
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
چکیده
کانالهای آبیاری از مهمترین بخشهای شبکه آبیاری و زهکشی هستند و نقش موثری در کاهش تلفات آب و بالا بردن راندمان توزیع آب دارند. این تحقیق از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ در شبکه های آبیاری استان خوزستان اجرا شده است. در این پژوهشبرای تعیین راندمان توزیع آب، از روش دبی ورودی- خروجی با استفاده از دستگاه مولینه و تقسیمبندی سطح مقطع جریان استفاده شد. بهمنظور تاثیر دادن ابعاد کانال و حجم آب انتقالی توسط کانال برای رسیدن به درک بهتر از میزان تلفات آب، از پارامتر درصد تلفات آب در کیلومتر طول کانال نسبت به دبی ورودی استفاده شد. تعداد ۲۶ کانال بتنی ذوزنقهای و ۱۷ کانالت هر دو از درجه ۳ و ۴، در مجموع ۴۳ کانال در شهرستانهای امیدیه، اندیمشک، گتوند، بهبهان، حمیدیه، دزفول، شوش، شوشتر، رامشیر، اهواز، باوی و شادگان در استان خوزستان ارزیابی شدند. دامنه تغیییرات راندمان توزیع آب در کانالها و کانالتهای درجه ۳ و ۴ (۴۳ کانال) از ۹/۳۸ درصد در شهرستان رامشیر تا ۷/۹۹ درصد در شهرستان شوشتر در نوسان بود. مقدار تلفات آب در هر کیلومتر طول کانال از ۹۲/۲۰ تا ۱۰/۱۲۴۵۴ متر مکعب در روز بهترتیب در شهرستان شوشتر و رامشیر تغییر میکرد. در کانالهای بتنی ذوزنقهای شاخص تلفات آب نسبت به دبی ورودی در هر کیلومتر کانال از ۳۵/۰ درصد در شهرستان شوشتر تا ۷۶/۶۱ درصد در شهرستان اهواز در نوسان بود. در کانالتها، میانگین بازههای مورد بررسی، راندمان توزیع آب،مقدار تلفات آب در هر کیلومتر طول کانال و تلفات آب نسبت به دبی ورودی در هر کیلومتر کانالتها بهترتیب ۹۷۸ متر، ۳/۸۴ درصد، ۱۱/۲۱۳۳ مترمکعب در روز و ۱۸/۱۷ درصد محاسبه شد. مقایسه میانگین شاخصهای محاسبه شده در کانالها و کانالتها با آزمون تی نشان داد مقدار تلفات آب در هر کیلومتر طول کانال بتنی ذوزنقهای با ۰۵/۱۹۲۰ متر مکعب در روز نسبت به کانالتها با مقدار ۱۱/۲۱۳۳ مترمکعب در روز اختلاف معنیداری ندارد. محاسبه ضریبهای همبستگی پیرسون نشان داد که هر گونه روند افزایش یا کاهش در شاخصهای دبی، سرعت و سطح حجم آب عبوری چه در بالادست و چه در پاییندست و میزان بازه مورد بررسی موجب تغییراتی معنیدار در روند تغییرات راندمان توزیع آب نمیشود.برای جلوگیری ازتلفات آب درکانالهای توزیع آب آبیاری،باید مواردی مانند رشد علفهای هرز در کانال ها،تجمع رسوب درکانالها،تجمع زباله در کانال ها،ترک خوردگی پوشش کانالها،خرد شدن یا جابه جایی قطعات بتن در کانالها،تخریب ناشی ازکیفیت نامناسب مصالح استفاده شده،تخریب ناشی از مسائل اجرایی را کنترل ورفع کرد.کلیدواژه ها
تلفات آب, نشت, کانال های درجه ۳ و ۴اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.