نیلوفر کیان ارثی - دانشجوی ارشد سازه های ابی دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
محمود شفاعی بجستان - استاد گروه سازه های هیدرولیکی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

با ورود مواد به داخل کانال ها و رودخانه ها و طی فاصله طولی مشخص، که به آن طول اختلاط گفته می شود، این مواد بر اثر عواملی چون حرکت مولکولی، تلاطم و توزیع غیر یکنواختی سرعت، در کل مقطع جریان توزیع می شوند. در طرح های متعدد کاهش این طول یکی از اهداف است که برای رسیدن به آن روش هایی مختلف وجود دارد که یکی از آنها افزایش ضریب اختلاط عرضی ­است. در این مطالعه، اثر کاربرد صفحات مستغرق، سازه­هایی مستطیلی در بستر کانال با زاویه ای مشخص نسبت به جریان، در افزایش ضریب اختلاط عرضی در فلوم مستطیلی مستقیم بررسی شده است. آزمایش ها در چهار دبی متفاوت در حالت با و بدون سازه اجرا شده است. محلول نمکی، به­عنوان ماده ردیاب، از مرکز کانال با دبی ثابت وارد شد و میزان شوری جریان در چهار ایستگاه در پایین­دست محل ردیاب به کمک سنسورهای ECسنج برداشت گردید. نتایج بررسی نشان داد که صفحات مستغرق نصب شده، ضریب اختلاط عرضی را در دبی های مختلف از  ۵/۱ تا ۷/۱ برابر افزایش می­دهند. بررسی­ها همچنین نشان می­دهد افزایش دبی در حالت شاهد ضریب اختلاط عرضی را ۴/۲ برابر و افزایش دبی در حالت با سازه ضریب اختلاط عرضی را تا ۵/۲ برابر افزایش می­دهد. به­طور کلی نتایج نشان­دهنده تاثیر قابل توجه صفحات مستعرق بر ضریب اختلاط عرضی است.

تلاطم جریان, صفحات مستغرق, ضریب اختلاط عرضی