بررسی اثر شکل ذرات سنگریزه ای بر ضریب زبری مانینگ در رودخانه های کوهستانی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 17، شماره: 66
  • کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-17-66_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 129
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد همتی

استادیار دانشگاه ارومیه

وفا مصطفی

داشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه

چکیده

روابط مقاومت جریان از مولفه ­های کلاسیک آنالیز هیدرولیکی رودخانه است که برای روندیابی سیل، پیش ­بینی عمق و سرعت سیلاب­ های طرح، برآورد ظرفیت سیلاب آبراهه و پیش­بینی غیرمستقیم دبی­ های سیلاب از طریق روش شیب - مساحت، مورد نیاز خواهد بود. در این تحقیق به بررسی آزمایشگاهی اثر شکل ذرات و شیب بستر آبراهه بر ضریب زبری مانینگ پرداخته شده است. برای رسیدن به این هدف، از دو نوع سنگریزه طبیعی نسبتا گردگوشه و شکسته تیزگوشه با اندازه­ های متوسط ۳/۸، ۴/۶۶ و ۶/۵۳ سانتی­متر و چهار شیب ۰/۴، ۰/۶، ۰/۸ و ۱ درصد در شرایط مختلف هیدرولیکی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می ­دهد که با افزایش اندازه سنگریزه و شیب بستر آبراهه و کاهش استغراق نسبی مقدار ضریب زبری مانینگ افزایش می­ یابد. نتایج بررسی­ ها همچنین نشان می­ دهد که به ­طور متوسط مقدار ضریب زبری مانینگ سنگریزه ­های تیزگوشه در شیب­ های ۰/۴، ۰/۶، ۰/۸ و ۱ درصد به­ ترتیب در حدود  ۲/۷، ۳/۷، ۳/۸ و ۵/۹ درصد بیشتر از مقدار آن در سنگریزه­ های طبیعی نسبتا گردگوشه است. اختلاف بین مقادیر ضریب زبری مانینگ در ذرات تیزگوشه و طبیعی نسبتا گردگوشه با کاهش استغراق نسبی و افزایش شیب بستر افزایش می ­یابد. به سخن دیگر، اثر شکل ذرات بر ضریب زبری مانینگ در شیب­ های تند و استغراق­ نسبی کم (زبری در مقیاس بزرگ) قابل توجه است.

کلیدواژه ها

تیزگوشه, رودخانه های کوهستانی, سنگریزه, ضریب زبری مانینگ, فاکتور شکل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.