تحلیل مکانی ناهنجاری تغییرات شوری خاک استان فارس در اثر بارش های سنگین بهاره

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مدل سازی و مدیریت آب و خاک، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_MMWS-3-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 127
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد کمانگر

پژوهشگر پسادکتری/ گروه جغرافیا و پژوهشگر آزمایشگاه علم، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور (GISSRS: Lab)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

مسعود مینائی

دانشیار/ گروه جغرافیا و پژوهشگر آزمایشگاه علم، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور (GISSRS: Lab)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

شوری خاک یکی از عوامل کاهنده بهره وری زمین بوده که به شدت تغییرپذیر است. ازاین رو برای مدیریت بهینه منابع خاکی پایش شوری خاک، تغییرات زمانی و تحلیل فضایی آن ضروری است. هدف از این پژوهش استخراج شوری سطح خاک باقدرت تفکیک مکانی بالا در استان فارس و تحلیل مکانی اثر بارش های سیلابی فروردین ۱۳۹۸ بر آن است. در این راستا، با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست ۸ و GDVI و به وسیله الگوریتم برنامه نویسی شده در سامانه گوگل ارث اینجین (GEE)، نقشه های شوری خاک استخراج و در پنج کلاس طبقه بندی و تحلیل شد. شاخص های صحت سنجی جذرمربع خطا و ضریب همبستگی به ترتیب ۰/۳۳۱ و ۰/۵۹ نشان از صحت مناسب نقشه های مستخرج شده دارد. نتایج نشان داد که شوری خاک از  ۷/۰۱ تا ۵۳/۶۳ به ۶/۳۵ تا ۴۷/۹ پس از بارش های سیلابی تغییر پیدا کرده است. بیش ترین تغییرات مربوط به طبقه شوری کم با ۱۹ درصد و کم ترین تغییرات مربوط به طبقه بسیار شور با مقدار ۳ درصد است. مقدار ناهنجاری بین ۰/۸ و ۰/۹- دسی زیمنس بر متر در مرکز استان اطراف دریاچه های بختگان و طشک و ارتفاعات غربی استان افزایشی بوده و در جنوب و شرق استان که شوری خاک بیش تری داشته اند، شامل شهرهای لار، اوز و اهل میزان شوری خاک کاهشی بوده است. مناطق با شوری کم تر سهم ناهنجاری مثبت بیش تری را به خود اختصاص داده اند. آماره ۰/۹۹۰۲ شاخص موران خودهمبستگی مکانی ناهنجاری شوری خاک و خوشه ای بودن تغییرات را نشان داد. با استفاده از نتایج و روش این پژوهش می توان به راحتی مناطقی که در معرض تغییرات شوری خاک در اثر بارش های سنگین قرار دارند شناسایی و پایش نمود و در برنامه ریزی های محیطی برای پیاده سازی اقدامات پیشگیرانه مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه ها

آماره موران, تصاویر لندست, GDVI, شوری خاک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.