شرکت شهرهای نفتی و روایت توسعه و تضاد (مطالعه تجربه آبادان)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_QJSDS-15-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 120
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ایمان ممبنی

Graduated from the University of Tehran, Tehran, Iran

عبدالحسین کلانتری

Associate Professor, Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran,

سیدمحمدعلی توکل کوثری

Professor, Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده

تعریف و مشخصات شهر همواره در قلب بحث های نظریه اجتماعی قرار دارد؛ به این دلیل که شهر محل کانونی تولید و انباشت ثروت، قدرت، روابط طبقاتی و اجتماعی، تضادهای اجتماعی سیاسی، معماری، خاطره و هویت جمعی، نظم اجتماعی و تولید نظام های نشانه ای و نمادی است. شهر، نه تنها روابط قدرت را آشکار می کند، زندگی روزمره ی مردم و نحوه مقاومت آن ها را نیز به رخ می کشد. شهر آبادان در دهه آخر قرن سیزدهم (۱۲۹۰) تا سال ۱۳۵۷ و تا امروز، شهری ساخته شده توسط سرمایه داری نفتی، محل بروز توسعه و تضاد شهری و شکل گیری انواع پدیده های اجتماعی شهری بوده است. در این پژوهش از روش چندگانه و تکنیک های مشاهدات میدانی، منابع اسنادی و مصاحبه های عمیق و منابع تاریخی و تاریخ شفاهی برای بررسی توسعه و تضاد در شهر استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که آبادان، هم تجربه توسعه اجتماعی فرهنگی و هم تجربه تضاد، دوگانگی، سلطه، سلسله مراتب و روابط طبقاتی بوده است. در سال های ۱۲۹۰ تا ۱۳۱۰، ۱۳۱۰ تا ۱۳۳۰، و از اوایل دهه ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۵۷، این تجربه توسعه و تضاد، دچار تغییر و تحولاتی شده است، اما روند اصلی، افزایش توسعه و کاهش تضاد بوده است و به ویژه در دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، ایده آبادان توسعه یافته که در زمان ملی شدن صنعت نفت شکل گرفت، موجب پیشی گرفتن توسعه از تضاد بوده است، اما به طور کلی هر دو این روایت ها در کنار هم و تحت تاثیر صنعت نفت شکل گرفته اند.

کلیدواژه ها

Oil industry, Company Town, Urban Space, local Community, Corporative Communi

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.