تحلیل عرفانی یکصدوده کلمه از مناقب اهل البیت در نهج البلاغه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 19، شماره: 74
  • کد COI اختصاصی: JR_IAUZ-19-74_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 195
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالفضل قهاری

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن،ایران. Ab.ghahari@yahoo.com

چکیده

نهج البلاغه گوشه هایی از سخنان انسان والایی است که هم در عرفان نظری و هم در عرفان عملی، عارف کامل است، اگر چه تمام آموزه های عرفانی امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه گرد آوری نشده است .امام عارفان علی ((ع)) خود در این باره می فرماید: "نحن شجره النبوه و محط الرساله و مختلف الملائکه، و معادن العلم و ینابیع الحکم...."؛ یعنی ،این ماییم که نبوت را درخت، رسالت را فرودگاه، فرشتگان را جایگاه آمد و شد، دانش را کانون و حکمت را چشمه های جوشانیم، پس اگر علم و دانشی هست و اگر عرفانی وجوددارد، در خاندان وحی و رسالت یعنی علی و فرزندانش یافت­می شود. مولای متقیان در جای­­جای نهج البلاغه در مناسبت­های مختلف به فضایل و مناقب انحصاری اهل­بیت اشاراتی دارد تا در حد توان و مقدورات دغلبازان و توطئه­گران را رسوانماید. مولای متقیان به آن دسته از فضایل و مناقب اهل­البیت اشاره­می­کند که جز مدعیان کذاب جرات نکردند مدعی داشتن آن مناقب و فضایل باشند. در مقاله حاضر به استناد قرآن کریم و احادیث نبوی و به اتکا گفته­های اهل عرفان و لغت در معنی اهل بیت نقد و بررسی می­شود و با دلایل متقن ثابت­خواهدشد که مقصود از اهل­بیت در کلام رسول خدا (ص) و ائمه طاهرین (ع) فقط ال عباست و بس و شامل زوجات رسول خدا (ص) در آیه تطهیر نمی­شود و پس از آن به فرازهای از نهج البلاغه اشاره­خواهدشد که مولای متقیان امیرالمومنان به ذکر فضایل و مناقب انحصاری آنان می­پردازد و در توجیه و تفسیر این فضایل و مناقب از مهم ترین و معتبرترین شارحان نهج البلاغه استفاده شد. باشد که هدیه­ای ناقابل به پیشگاه اهل­بیت و ائمه طاهرین (ع) باشد و شکی نیست همه این مناقب نشات­گرفته ازمقام عرفانی اهل بیت (ع)است. ایشان می­فرماید: هم موضع سره. آنان جایگاه راز خدایند. باید عارف به رازهای خداوند باشد وگرنه چگونه می­توان­گفت آنان جایگاه رازخداوندند.

کلیدواژه ها

مناقب, اهل بیت, نهج البلاغه, یکصدوده کلمه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.