الگوی پیدایش کانسار مس میاندشت، خاور میامی: بر پایه شواهد زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 32، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_GSJ-32-4_021
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 422
نویسندگان
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده
کانسار مس میاندشت، در ۱۱۰کیلومتری خاور شاهرود، ۲۴ کیلومتری شمال باختر عباس آباد و در کمربند آتشفشانی سنوزوییک شمال ایران مرکزی قرار گرفته است. عمده واحد های سنگ- چینه ای منطقه مورد مطالعه دارای سن ائوسن و شامل گدازه های زیردریایی (بازالت، تراکی بازالت، آندزیت و تراکی آندزیت)، آذرآواری (توف، توف برش، آگلومرا) و مجموعه های رسوبی (آهک نومولیت دار، آهک توفی، شیل، ماسه سنگ و کنگلومرا) هستند. کانه زایی مس در این منطقه به صورت اپی ژنتیک و چینه کران در امتداد لایه بندی سنگ های درونگیر (توف برش و آگلومرا با ترکیب آندزیت بازالتی و تراکی آندزیت بازالتی) و نیز در امتداد گسل های قطع کننده لایه بندی سنگ های میزبان رخ داده است. بافت های عمده ماده معدنی شامل رگه- رگچه ای، پرکننده فضای خالی، دانه پراکنده و جانشینی است. ماده معدنی حاوی کانی های اولیه کالکوسیت، بورنیت، کالکوپیریت و پیریت و کانی های ثانویه کوولیت، کالکوسیت ثانویه، مالاکیت، هماتیت، گوتیت و آزوریت است. از مهمترین دگرسانی های همراه کانه زایی می توان به دگرسانی کربناتی- سیلیسی، سریسیتی و آرژیلیک و کلریتی اشاره کرد که با نزدیک شدن به بخش کانه دار، بر شدت کربناتی و سیلیسی شدن افزوده می شود. محیط زمین ساختی تشکیل توالی میزبان این کانسار با توجه به بررسی های ژئوشیمیایی صورت گرفته، محیط کششی است که در کمان آتشفشانی حاشیه قاره ای تشکیل شده است. با توجه به ویژگی هایی نظیر محیط زمین ساختی، سنگ های دربرگیرنده، کانی شناسی، کنترل کننده های کانه زایی و انواع دگرسانی ها، کانسار مس میاندشت با کانسار های تیپ مانتو شباهت زیادی نشان می دهد و به طور عمده در زمان کوهزایی و چین خوردگی و گسل خوردگی توالی میزبان تشکیل شده است. گفتنی است ویژگی خاص کانه زایی مس میاندشت شامل گسترش دگرسانی آرژیلیک و نبود دگرسانی قابل توجه زئولیتی، آن را از دیگر کانسارهای مس منطقه از جمله کانسار عباس آباد متمایز می کند.کلیدواژه ها
مس, رگه ای, چینه کران, آتشفشانی, ائوسن, مانتو, میاندشت, شاهروداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.