خاستگاه و زمین دما – فشارسنجی آندزیت های شمال باختر آتشفشان مساحیم، شهربابک، کرمان، جنوب خاور ایران

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 32، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-32-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 225
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا خواجه جواران

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

غلامرضا قدمی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

محمد پوستی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

عباس مرادیان شهر بابکی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

بهروز کریمی

آزمایشگاه مرکز تحقیقات فراوری مواد معدنی ایران، کرج، ایران

چکیده

آندزیت های اطراف آتشفشان مساحیم در شمال شهربابک در پهنه ایران مرکزی و در کمربند ارومیه–دختر واقع شده است. اغلب دارای بافت پورفیری اند و کانی های اصلی آنها پلاژیوکلاز (آندزین تا لابرادوریت)، پیروکسن (اوژیت) و آمفیبول (چرماکیت و مگنزیوهورنبلند) است. این سنگ ها مربوط به سری ماگمایی کالک آلکالن و در محیط کمان آتش فشانی تشکیل شده اند. براساس بررسی های ژئوشیمیایی، از لحاظ LREE در مقایسه با HREE غنی شدگی دارند. نبود بی هنجاری مشخص Eu در الگوی عناصر نادر خاکی، نشان دهنده شرایط اکسایش ماگما طی تبلور است. بررسی شیمیایی کانی های کلینوپیروکسن نشان می دهد که دارای ترکیب اوژیت بوده و ماگمایی که این کلینوپیروکسن ها از آن تشکیل شده اند در حدود ۱۰ درصد آب داشته است. میزان آهن سه ظرفیتی کلینوپیروکسن ها نشان دهنده میزان بالای اکسیژن در ماگماست. مطالعات زمین دما- فشارسنجی کلینوپیروکسن ها گویای آن است که میزان فشار تبلور کلینوپیروکسن ها حدود ۱۰-۶ کیلوبار و در گستره دمایی ۹۰۰-۱۱۰۰ درجه سانتی گراد متبلور شده اند. کلینوپیروکسن های بررسی شده متعلق به سری کالک آلکالن کوهزایی می باشند. دمای به دست آمده از تبلور بلورهای پلاژیوکلاز در حدود ۶۵۰ تا ۷۵۰ درجه سانتی گراد می باشد. بر اساس مطالعه حاضر، سنگ های منطقه احتمالا حاصل فرورانش سنگ کره اقیانوسی نئوتتیس به زیر پهنه سنندج-سیرجان، در زمان ائوسن و در محیط کمان آتشفشانی است.

کلیدواژه ها

زمین فشارسنجی, زمین دماسنجی, ژئوشیمی, آندزیت, کرمان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.