ژیلا ده بزرگی - استادیار، گروه ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
خدیجه صفرنواده - دکتری علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
زهرا کرمی - دانشگاه بوعلی سینا

هدف ­از این پژوهش، نقش طراحی آموزشی، بر توسعه حرفه­ای کارورزان رشته زبان و ادبیات فارسی است. برای رسیدن به مقصود، از رویکرد پژوهش کیفی و روش مطالعه موردی، با ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و متن گزارش­ کارورزان استفاده شد. نمونه گیری به روش هدفمند بود. مشارکت­کنندگان، هشت نفر از دانشجویان دختر ورودی سال­های ۹۱ و ۹۲ مرکز آموزش عالی شهید باهنر دانشگاه فرهنگیان بودند. اطلاعات به­دست­آمده، پس از پیاده­سازی، با روش «تحلیل محتوای مضمونی» تحلیل شدند. نتایج نشان داد طراحی­های آموزشی از نظر محتوا، در افزایش سطح کیفی محتوایی موضوعات زبانی، ادبی و نگارش، و بالابردن میزان توانایی دانش­آموزان در بازشناسی مفاهیم، موثر بودند؛ همچنین، از لحاظ مهارت­های حرفه­ای، با کاربست بهینه شیوه­های آموزشی، انتخاب رسانه متناسب، نوآوری در تکالیف و انگیزه­بخشی در فرآیند آموزشی مناسب با موضوعات رشته، در طراحی­ها، بر افزایش کیفیت اجراهای آموزشی دانشجویان تاثیر گذاشتند؛ اما برای کسب شایستگی در محتوای آموزشی، در زمینه تلفیق محتوا و مهارت­های حرفه­ای، به دلیل عدم تطابق طرح ها با اجراها، دانشجویان ضعف­هایی در طراحی آموزشی دارند. در مجموع، پژوهش نشان می­دهد کارورزان رشته زبان و ادبیات فارسی در طراحی آموزشی باید از فرصت­های بیش­تری برای آمیختن محتوا و مهارت­های حرفه­ای بهره ببرند؛ زیرا در بخش برنامه­ریزی و اجرا، نیازمند کفایت و مهارت­های بالاتری برای رسیدن به شایستگی­های حرفه­ای هستند. 

زبان و ادبیات فارسی, شایستگی, طراحی آموزشی, کارورزی