آیین تصوف؛ متن پنهان فیلم هامون
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشنامه فرهنگ و ادبیات آیینی، دوره: 1، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JCRL-1-1_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 228
نویسندگان
Faculty of Literature and Foreign Languages, Islamic Azad University, Roodehen Branch
professor in Persian language and literature, (Kharazmi University)
چکیده
ادبیات فارسی بهویژه شاخه ادب صوفیانه آن بهدلیل خاصیت آینگی و بازنمایی سلوک فکری و رفتاری بشر، تا حدودی آبشخور بسیاری از هنرهای هفتگانه، بهویژه هنر سینما بوده است. اگرچه این هنر (سینما) محصولی وارداتی است و پیشینه چندانی در این سرزمین کهن سال ندارد؛ لیک میراث گران بها و سترگ تصوف ایرانی که نمادی از آیین و سنتهای ماست میتواند یکی از آبشخورهای اصلی آن به شمار آید. البته برخی از اهالی فرهیخته هنر هفتم، یکسر به خاستگاه آن نظر دارند و از بزرگان آن در جهان غرب تاسی میکنند؛ لیک هستند فیلمسازان در اعماقی (آشنا با مفاهیم هنری و انسانی) که چندان مرعوب غرب نشدهاند بلکه سعی دارند به هنر خود رنگ بومی ببخشند. داریوش مهرجویی فیلمساز ایرانی و دانشآموخته فلسفه در غرب توانسته بنیان گذار تفکری نو در سینما باشد. در این پژوهش با روش تحلیلی محتوایی و رویکرد بینامتنی کوشیدهایم آیین تصوف؛ متن پنهان فیلم هامون را از رهگذر نمادها و نشانهها بکاویم و درنهایت به این نتیجه برسیم که انسان مدرن برای شناخت وجودی خویش و تحصیل معرفتی ژرفتر نیازمند سنتها و آیینهایی است که از اسلاف برایش به جای مانده است؛ ازاین رو، مهرجویی وجوه اشتراکی میان تصوف ایرانی و فلسفه غرب مییابد؛ بهویژه برخی از اصول بنیادی دبستان اگزیستانسیالیسم که عمل گرایی و فاعلیت بشر را برای رسیدن به رشد و تعالی و زیست بهتر، اصلی مهم میداند و همانند دبستان تصوف بر توانمندی خاص بشری و پیمودن مسیری که انسان با تکیه بر خویش و تواناییهایش در آن گام بردارد تا به منتهای کمال و سعادت برسد، تاکید میکند.کلیدواژه ها
Sufism Traditions in Iran, Cinema, Philosophy, Hamoun, Mehrjuiاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.